کن عطر کشور عزیزمان ایران گرفت

عبارات مهم : ایران

شاید باید فیلمساز باشی و علاقه سینما، شاید هم نه، اصلا چه فرقی می کند چه پیشه ای داری؟همین که عاشق سینما هستی و یک ایرانی کافی است برای اوج رفتن آدرنالین خونت، درست وقتی برای رفتن به افتتاحیه هفتاد ویکمین فستیوال کن آماده می شوی. افتتاحیه ای متفاوت با طعم ایران. قرار است اصغر فرهادی و عواملش بیایند و جشنواره را با «همه می دانند» افتتاح کنند. حس عجیبی هست. مطمئنم هر چقدر درست بنویسم و لحظه به لحظه اش را تعریف کنم، بازهم همانی نمی شود که باید.

اینجا یعنی شهر ساحلی کن، نقطه تمرکز سینمای دنیا هست. فرش قرمزی طبق روال پهن است و صدای چلپ چلپ عکاسان موسیقی جالب این فرش و میهمانانش. کنار خیابان نزدیک پله(کاخ فستیوال) پر است از مردان و زنانی که با داشتن کاغذی در دست تمنای بلیت افتتاحیه و فیلم «همه می دانند» را می کنند. هنوز فرهادی و عواملش نیامدند.

همه منتظرند
سالن گرند لومیر کن آماده هست. همه نشسته اند و مونیتور بزرگ داخل سالن دارد نشان می دهد چه کسانی پا روی فرش قرمز گذاشته اند. جولین مور آمد. کیت بلانشت آمد. صدای سوت و کف خبر از آمدن مارتین اسکوسیزی بزرگ می دهد. و درست بعد از او، اصغر فرهادی و خاویر باردم و پنه لوپز همه دوربین ها را برای خود می کنند. اینجا، داخل سالن هم همه منتظرند خانواده «همه می دانند» به عنوان آخرین میهمانان فرش قرمز وارد لومیر شوند تا مراسم رسما شروع شود.

این از همان حس و حال های عجیب و غریب هست. تماشای ورود فرهادی و تیمش به داخل سالن و تشویق ممتد همه حاضران سالن تا لحظه استقرار روی صندلی های شان. انگار امشب «همه می دانند» که شب فرهادی است.دکور راحت و جالب و نورپردازی بی نقص سالن و مراسم را در عکس ها هم می بینید. حتما همان ثانیه ها هم، فضای مجازی را دنبال کرده اید که چگونه مارتین اسکورسیزی و کیت بلانشت شانه به شانه هم و یک صدا شروع جشنواره را اعلام کردند. ولی اینجا، این حال و لحظه حتی در فضای مجازی هم در نمی آید.

جایی که رئیس فستیوال، تیری فرمو قدم زنان به سمت جایگاه عوامل «همه می دانند» می رود و اعلام می کند: «خانم ها، آقایان، با افتخار اعلام می کنم تا لحظات دیگر قرار است هفتادویکمین فستیوال کن با نمایش فیلم «همه می دانند» اصغر فرهادی رسما کارش را شروع کند. به افتخار اصغر فرهادی و عوامل فیلمش»اما راجع به فیلم جدید اصغر فرهادی یعنی «همه می دانند» که یک نمایش قابل قبول و موفقیت آمیز را در شب افتتاحیه کن پشت سر گذاشت، حتما باید مفصل نوشت. مفصل تر از آن چیزی که تحت تأثیر صدای تشویق ایستاده و بی وقفه تماشاگران سالن لومیر در شب افتتاحیه باشد.

«همه می دانند» یک ملودرام خانوادگی محکم و سرپا و جالب هست. مثل همه قصه های فرهادی. با فیلمنامه ای به مراتب سرراست تر و جالب تر. با گره جدید و محتوای جدیدتر نسبت به همه آثارش. با ساختاری کاملا متفاوت و بی نقص در کارگردانی. فرهادی بعد از «همه می دانند» یک فیلمساز کامل جهانی محسوب می شود. مرعوب ستاره های سینمای دنیا نیست و از موضع یک کارگردان جهانی بازی های روان و درخشانی را از خاویر باردم و پنه لوپه گرفته تا همه منتقدان، چه طرفدار فیلم و چه منتقد، همه ارزش بر درخشش آنها هم نظر باشند.

نگاه فرهادی به اوضای نابسامان اقتصادی و تأثیر آن بر خانواده، دستمایه خط قصه اولیه «همه می دانند است».

شرایطی که یک خانواده صمیمی را درگیر ماجرای آشکار و پنهان در گذشته و حال می کند. شخصیت هایی که همه ارزش ما به ازای جهانی دارند. بیراه نیست اگر «همه می دانند» را نزدیک به اثر درخشان «درباره الی» بدانیم.شاید امضای فرهادی در جزییات، باعث یادآوری لحظه هایی از راجع به الی هست، شاید هم. . . .

برای اینکه قصه فیلم لو نرود و این هیجان بعد از نمایش فیلم را کنترل کنم، ممکن است بیراه بنویسم و بهتر است همین جا، درست یک ساعت بعد از تماشای فیلم این نوشته را تمام کنم.

همه می دانند تیتر اول روزنامه ها و خبرگزاری های مهم دنیا شد
پکیج جالب فرهادی به همراه پنه لوپه کروز و خاویر باردم
همان گونه که آینده نگری می شد، فیلم همه می دانند بروزترین ساخته سینمایی اصغر فرهادی کارگردان اسکاری کشور عزیزمان ایران بعد از نمایش به عنوان فیلم افتتاحیه فستیوال فیلم کن تیتر اول روزنامه ها و خبرگزاری های مهم دنیا شد. فیلمی که از همان آغازین روزهای فیلمبرداری به واسطه حضور ستارگان جهانی چون پنه لوپه کروز و خاویر باردم معلوم بود یکی از مهمترین و پرسروصداترین فیلم های سال خواهد شد.همه می دانند البته به رغم بازتاب گسترده رسانه ای اش ولی در قیاس با چندینه فیلم اخیر اصغر فرهادی کمتر توانست منتقدان مشهور را در کیفیت و استانداردهای بالای روایت و تولیدش همداستان کند.

با این که همچنان فضای ادبیات رسانه ای اروپا و آمریکا بسان فیلم های اخیر فرهادی تحت تأثیر این سینماگر ایرانی به نظر می رسد و این را از انبوه نقدهای منتشرشده راجع به این فیلم در یک روزی که از نخستین نمایش آن گذشته هست، می توان دید؛ ولی همه می دانند یک تفاوت عمده با جدایی و فروشنده نشان می دهد و آن این است که در نقدهای منتشرشده دیگر خبری از آن ستایش نامه های یک طرفه نمی شود دید.

همه می دانند داستان کارولینا و خانواده اش را روایت می کند که جهت دیدار با خانواده از آرژانتین به زادگاهش اسپانیا بازمی گردند. در این سفر که آینده نگری می شد به تجدید دیدار اعضای خانواده خلاصه شود، رویدادهای غیرمنتظره ای به وقوع می پیوندد که بر روند زندگی کارولینا تأثیر می گذارد.

همان گونه که می شود از خلاصه داستان همه می دانند آینده نگری کرد، زیاد نقدهای منتقدان به این فیلم سویه شخصیتی خانوادگی روایت را نشانه قرار داده. نخستین نقد بر همه می دانند را منتقد ایندی وایر نوشت. اریک کان منتقد ایندی وایر به فیلم B+ داد و نوشت: مانند هر لحظه فرهادی وضع سخت را با استفاده از اتفاق های ناگهانی جنبش کننده به وجود آورده هست. در نوشتن فرهادی یک توانایی تئاتری است که گهگاه بر توانایی کارگردانی اش غلبه می کند، ولی او هنوز یک فیلمساز است و رویکردش را با یک حس بصری برجسته پیچیده می کند که روشن می کند او زیاد از شفافیت، همه چیز را در ذهن دارد. فرهادی بار دیگر، بر پایه ارتباطات، مسأله عمیق برانگیزاننده ای را ارایه داده است.

اما منتقد گاردین از پنج ستاره ممکن، چهار ستاره به فیلم داده بود. پیتر برادشاو عقیده دارد که «فیلم همه می دانند که ایده آن تحت تأثیر آثار میشائیل هانکه و میکل آنجلو آنتونیونی هست، راجع به یک ضربه بیرونی ویران کننده به خانواده است که با دقتی تقریبا غیرطبیعی به تصویر کشیده شده؛ ضربه ای که ترک ها، ضعف ها و گسل ها را بیرون می آورد و این کار را به گونه ای بی رحمانه انجام می دهد که انگار این رازها و دروغ ها نوعی گناهند که مجازات اجتناب ناپذیری را به همراه دارد. این ایده ای است که قبلا فرهادی ترسیم کرده است: رازی دفن نشده، زخمی باز و بازگشت سریع و سرکوبگر».

هالیوود ریپورتر نیز موضعی مثبت در قبال این فیلم داشت؛ با این که روشن بود فیلم نتوانسته انتظارات آنها را پاسخگو باشد. منتقد این نشریه نوشت: روی کاغذ همه می دانند دارای مواد کلاسیک و عالی ترین کار فرهادی است که پیشتر ۲ جایزه اسکار برده هست؛ ولی به جای همه پرسش هایی که راجع به مسئولیت اخلاقی از جنبه های متفاوت مطرح می شد، او در آخرین فیلم بلندش زیاد به ژانر مشخص گرایش پیدا کرده و به ماجرای آدم ربایی در جایی می پردازد که زیاد روستایی و به دنبال پول زیاد هستند. نتیجه عجیب و غافلگیرانه هست؛ قسمتی از فیلم، دوگانه ناموفقی از یک تریلر هست، قسمتی از یک درام خانوادگی. با این حال پکیج فرهادی به همراه پنه لوپه کروز و خاویر باردم، می تواند یک ایده تقریبا جالب در منزل های هنری در سراسر دنیا باشد.

پیتر دبروژ منتقد ورایتی نیز همه می دانند را نخستین فیلم فرهادی نامید که «احساس تکراری بودن می دهد» و نوشت: از جهاتی می توان تمام فیلم های فرهادی را جدایی یا گذشته نامید.

لیزا نسلسون منتقد نشریه سینمایی اسکرین نیز نوشت: فرهادی در این فیلم که به شکل طعنه آمیزی همه می دانند نام داد با استفاده از بازیگران مطرح اسپانیایی به شکل ماهرانه ای عشق، انزجار، طبقه اجتماعی، پول و روابط خانوادگی را در یک درام سرشار از شک و تردید، اتهام، نکات انحرافی و… در هم تنیده هست. این فیلم سرگرم کننده که دومین ساخته فرهادی خارج از کشور عزیزمان ایران است می تواند بعد از افتتاح کن، فروش موفقی در سطح دنیا داشته باشد.

کن عطر کشور عزیزمان ایران گرفت

روزنامه شهروند

واژه های کلیدی: ایران | ایرانی | خانواده | منتقدان | خانواده | فستیوال | اصغر فرهادی | اخبار فرهنگی و هنری