مطالعات نشان می‌دهند آمال و آرزوهای زوجین در مورد آینده فرزندان‌شان، به سرمایه گذاری زیاد جهت تحصیلات فرزندان منجر شده است و بر تصمیم آنان جهت فرزندآوری موثر بو
الگوهای فرزندآوری در کشور عزیزمان ایران چه تغییری کرده است؟
عبارات مهم : ایران
به گزارش ایسنا، مطالعات باروری در سال های اخیر بر عوامل موثر بر کم کردن باروری متمرکز بوده اند. عواملی مانند سیاست های دولتی از نظر گسترش آموزش عمومی به خاص جهت دختران، ایجاد سیستم شبکه بهداشتی و منزل های بهداشت، زیاد کردن دسترسی به تسهیلات توسعه ای از جمله برق، آب لوله کشی، وسایل حمل و نقل و تکنولوژی ارتباطی تاثیر غیر مستقیم روی کم کردن باروری داشته اند. زیاد کردن تحصیلات دختران نیز به تاخیر ازدواج و فرزندآوری آنان منجر شده است است.
طبق گزارش «سند تحولات و اوضاع جمعیت در جمهوری اسلامی ایران»، تفاوت های باروری بر حسب سواد و سطح تحصیلات در مطالعات مختلفی نشان داده شده است هست. به عنوان مثال در سال ۱۳۵۷، تعداد میانگین فرزندان به دنیا آمده زنان جهت زنان بی سواد ۶.۶ فرزند و جهت زنان با تحصیلات ابتدایی، راهنمایی و دیپلم و بالاتر به ترتیب ۵.۳، ۳.۵ و ۱.۷ برآورد شد. در سال ۱۳۷۹ نیز بررسی جمعیت و سلامت نتیجه های مشابهی نشان داد. میانگین فرزندان زنده بدنیا آمده زنان بی سواد ۶.۵ فرزند، زنان ابتدایی ۴.۹ فرزند و زنان راهنمایی و دیپلم و بالاتر به ترتیب ۳.۷ و ۲.۷ فرزند داشتند.
الگوهای فرزندآوری در کشور عزیزمان ایران چه تغییری کرده است؟
سطح بالای باروری در دهه ۱۳۵۰ به علت این است که در ساختار سنی – تحصیلی کشور، زیاد زنان یا بی سواد بودند و یا تحصیلات پایینی داشتند. برعکس در آخر دهه ۱۳۷۰، به علت زیاد کردن سواد و تحصیلات زنان، ترکیب سنی – تحصیلی متفاوتی نسبت به گذشته در کشور حاکم بود و همین عنوان تاثیر قابل توجهی در پایین بودن سطح باروری داشت. بعضی مطالعات نشان می دهد عامل سطح تحصیلات هنوز تعیین کننده مهمی جهت سطوح باروری به حساب می آید و اشتغال نیز به نسبت ۲۰ سال قبل و نیز در بین کوهورت های کنونی به نسبت کوهورت هایی که پیشتر دوران فرزندآوری خود را پشت سر گذاشته اند، نقش تعیین کننده تری در میزان و الگوی فرزندآوری دارد.
با توجه به اوج بودن سطح تحصیلات در ایران، انتظار می رود در آینده باروری زنان تحصیل کرده به خاص زنان شاغل، تاثیر قابل توجهی در سطح و الگوی باروری داشته باشد. تدوین مقررات و قوانین حمایتی جهت فرزندآوری که امکان ترکیب ادامه تحصیل، اشتغال و فرزندآوری را فراهم کند، در تثبیت یا زیاد کردن نسبی باروری موثر خواهد بود.
مطالعات نشان می‌دهند آمال و آرزوهای زوجین در مورد آینده فرزندان‌شان، به سرمایه گذاری زیاد جهت تحصیلات فرزندان منجر شده است و بر تصمیم آنان جهت فرزندآوری موثر بو
روند و الگوی تنظیم و کنترل باروری
در دهه ۱۳۴۰، کشور عزیزمان ایران همانند اکثر کشورهای در حال توسعه سیاست تنظیم خانواده را پذیرفت و به طور رسمی متعهد به ترویج و ارائه خدمات برنامه شد. نتیجه های نخستین مطالعه باروری در سال ۱۳۵۵ نشان داد که حدود ۲۶ درصد زنان همسردار، از یکی از روش های مدرن پیشگیری از بارداری استفاده می کردند. گسترش نخستین برنامه تنظیم خانواده به شهرستان ها و نقاط روستایی در نیمه دوم دهه ۱۳۵۰ همراه با توسعه اجتماعی، سطح باروری را اندکی کم کردن داد و گزارش های سالیانه وزارت بهداشت حاکی از زیاد کردن مستمر تعداد استفاده کنندگان از وسایل پیشگیری از بارداری مانند قرص و لوازم پیشگیری از بارداری بود. بعد از انقلاب اسلامی ارائه خدمات برنامه تنظیم خانواده تقریبا متوقف شد و تا سال های نهایی دهه ۱۳۶۰ این برنامه از تخصیص بودجه سالیانه بخش بهداشت از بین بردن شد.
در آخر دهه ۱۳۶۰، برنامه تنظیم خانواده مجددا احیا شد و بودجه اختصاصی جهت گسترش و تقویت آن در سیستم بهداشت و درمان کشور در نظر گرفته شد. قبل از اجرای همه گیر این برنامه، وزارت بهداشت در سال ۱۳۶۸ با اجرای یک بررسی کشوری، اوضاع موجود استفاده از روش های پیشگیری از بارداری را در زنان همسردار ۴۹-۱۵ ساله تمام استان ها مطالعه کرد و متعهد شد سالیانه اوضاع پیشگیری از بارداری را مورد ارزیابی قرار دهد. نتیجه های حاصل از آن نشان داد که حدود ۴۹ درصد زنان همسردار از یک نوع روش پیشگیری از بارداری مدرن استفاده می کردند. بررسی های سالیانه وزارت بهداشت حاکی از آن است که بعد از توسعه و تقویت برنامه تنظیم خانواده و ارائه رایگان وسایل و روش های جراحی پیشگیری از بارداری در سراسر کشور، شیوع استفاده از روش های مدرن پیشگیری به حدود ۵۴ درصد تا نیمه دهه ۱۳۷۰ رسید و در این وقت به نصف کم کردن یافته بود.
الگوهای فرزندآوری در کشور عزیزمان ایران چه تغییری کرده است؟
این عنوان به این معنا بود که سایر برنامه های توسعه اجتماعی و فرهنگی در کم کردن باروری نقش بسزایی داشتند. مطالعات بعدی نشان می دهد که میزان استفاده از وسایل مدرن پیشگیری از بارداری از نیمه دوم ۱۳۷۰ به بعد زیاد کردن چندانی نداشته و این میزان بین ۵۵ تا ۵۸ درصد در نوسان بوده هست. این مسئله حاکی از آن است که خانواده های ایرانی جهت خود برنامه ریزی داشته و علاوه بر آن خانواده ها در این سال ها همچنان به داشتن بیش از یک فرزند میل به دارند.
داده های نخستین مطالعه جامع سیمای جمعیت و سلامت در جمهوری اسلامی کشور عزیزمان ایران در سال ۱۳۷۹ نشانگر رسیدن باروری به حدود سطح جانشینی بود. نتیجه های حاصل از تجزیه و تحلیل همین داده ها، شیوع استفاده از روش های مدرن پیشگیری از بارداری را معادل ۵۶ درصد زنان همسردار در سنین باروری ایرانی ساکن کشور به دست آورد که این رقم با میزان محاسبه شده است در سال ۱۳۷۶ تفاوتی نداشت.
نتایج بررسی شاخص های چندگانه سلامت و جمعیت در کشور عزیزمان ایران در سال ۱۳۸۹ رقمی مشابه را برآورد کرد، اگرچه در این سال ها ترکیب روش های مدرن پیشگیری از بارداری در استفاده کنندگان تا حدودی عوض کردن کرده و میزان استفاده از روش های طولانی اثر زیاد شده است است.
مطالعات نشان می‌دهند آمال و آرزوهای زوجین در مورد آینده فرزندان‌شان، به سرمایه گذاری زیاد جهت تحصیلات فرزندان منجر شده است و بر تصمیم آنان جهت فرزندآوری موثر بو
در هر حال در بازه زمانی مذکور، مطالعات حاکی از آن است که بیشترین شیوع استفاده از روش های سنتی در استان های پایتخت کشور عزیزمان ایران و گیلان که دارای پایین ترین سطح باروری در کشور هستند، مشاهده می شود. این عنوان به این معناست که زوجین ایرانی در امر کنترل باروری خود مصمم بوده و حتی با اتکابه روش سنتی و طبیعی از وقوع حاملگی ناخواسته و یا نابهنگام اجتناب می کنند.
الگوهای فرزندآوری در کشور عزیزمان ایران چه تغییری کرده است؟
واژه های کلیدی: ایران | برنامه | ایرانی | برنامه | پیشگیری | استفاده | بارداری | خانواده | برنامه ریزی
