محرمانه های کناره گیری شهردار

عبارات مهم : استعفا

با گذشت حدود ۱۰ روز از کناره گیری محمدعلی نجفی از شهرداری تهران، دیگر وجود اختلاف دو حزب «اتحاد ملت» و «کارگزاران سازندگی» – دو فراکسیون مهم شورای شهر پایتخت کشور عزیزمان ایران – بر کسی پوشیده نمانده هست. این اختلاف ابتدا در استعفای نجفی خود را نشان داد.

محرمانه‌‌های کناره‌گیری شهردار

کارگزاران از استعفا استقبال می کرد و اتحاد ابراز نگرانی. عنوان استعفا در دل خود آبستن چالش دیگری بود؛ مسئله گزینش «شهردار بعدی» و این دقیقا اختلاف دوم این دو حزب اصلاح طلب هست. اختلاف در سطح عمومی و در لابه لای موضع گیری ها و مصاحبه ها ظهور و بروز یافت؛ وضعیتی که بزرگان اصلاح طلب را دلواپس می کرد. عبدالله نوری پا پیش گذاشت و میانجیِ گفت وگوی سران این دو حزب شد تا مانع از تنشی شود که اجتناب پذیر بود. گویا جلسه خوب پیش رفت. ولی چند روز بعد، گزارشی در روزنامه سازندگی- ارگان رسمی حزب کارگزاران- این نشست را خبری و طرف برابر را به «نقض عهد» متهم کرد. در ادامه گفت وگوی علی شکوری راد – دبیرکل حزب اتحاد ملت- را درخصوص این اختلافات و مواضع و راهبردهای این حزب می خوانید:

ماجرا از اینجا شروع شد که آنها ادعا کردند که شما «نقض پیمان» کرده اید. صراحتا از این واژه استفاده کردند. ماوقع چه بود؟ چه اتفاقی افتاده بود؟

البته کار ناپسندی انجام شد که محتوای جلسات شخصی که قرار نبود منتشر شود را منتشر کردند؛ آن هم بدون رضایت طرف مقابل. اشکال اساسی آن هم این بود که آن را دقیق منتشر و منعکس نکردند؛ یعنی مطالبی که دقیق نیست را بگویند و باعث شوند در بعضی از جنبه ها در بیرون برداشت خلاف واقع و منظور گوینده به وجود بیاید. حقیقت این بود که قبل از استعفای آقای نجفی، میل اینکه آقای نجفی از شهرداری برود، از طرف عاملان در سطح جامعه از سوی بعضی از اعضای این حزب مطرح شد. یعنی این میل ابراز می شد که آقای نجفی از شهرداری برود.

با گذشت حدود ۱۰ روز از کناره گیری محمدعلی نجفی از شهرداری تهران، دیگر وجود اختلاف دو حزب «اتحاد ملت» و «کارگزاران سازندگی» – دو فراکسیون مهم شورای شهر پایتخت ک

دلیلش چه بود؟

ببینید استعفای آقای نجفی یک علت نداشت.

نه، از میل به عاملان برای رفتن آقای نجفی می پرسم.

با اینکه آقای نجفی در گذشته عضو عاملان بود، در جایگاه شهردار، هیچ گرایشی به عاملان از خود بروز نداد. همین می توانست باعث گله گزاری شود. البته به این علت که دبیرکل عاملان قبلا شهردار پایتخت کشور عزیزمان ایران بود، شاید این انتظار به طور منطقی از طرف آنها هم وجود داشت که با آنها زیاد مشورت صورت بگیرد. ولی مشورت ها به اندازه ای که انتظار می رفت نبود.

محرمانه‌‌های کناره‌گیری شهردار

فقط مشورت نمی کرد یا انتصابات هم مطرح بود؟

بالاخره هم مشورت هم انتصاب ها. آقای نجفی هنگامی که به عنوان شهردار گزینش شد، تقریبا ارتباطات قبلی خود را به مقدار زیادی گسست. یعنی در چند ماه اول ما هم به آقای نجفی دسترسی نداشتیم که بدانیم در فکر او چه می گذشت، چه کار می خواهد بکند و انتصابات خود را چطور می خواهد [پیش ببرد]. تنها کاری که ما می توانستیم انجام دهیم، این بود که اگر جایی به نظرمان می رسد که کسی مناسب هست، پیشنهادهایی را به دست آقای نجفی برسانیم، ولی خودمان امکان تماس با او را نداشتیم. به نظر می رسید که آقای نجفی عامدانه نوعی قطع رابطه کرده بود.

با گذشت حدود ۱۰ روز از کناره گیری محمدعلی نجفی از شهرداری تهران، دیگر وجود اختلاف دو حزب «اتحاد ملت» و «کارگزاران سازندگی» – دو فراکسیون مهم شورای شهر پایتخت ک

که بتواند مستقل تصمیم بگیرد؟

بله. به نظر می رسد این طور بود. منتها این انتقاد در خود حزب «اتحاد» هم خیلی شدید وجود داشت ولی هیچ وقت رسانه ای نشد. ولی در عاملان یک مقداری رسانه ای شد. البته آقای نجفی بعد از دو، سه ماه یک جمع مشورتی راه انداخت که هم اتحاد، هم کارگزاران، هم اعتماد ملی و هم طیف های دیگر در آن بودند.

اعضای این جمع خارج از شورا بودند؟

محرمانه‌‌های کناره‌گیری شهردار

بله خارج از شورا بودند. اینها «اتاق فکر» آقای نجفی- قبل از شهردارشدن- بودند که زیاد در رابطه با کارهای دولت و پرسشها انتخابات ریاست جمهوری فعالیت می کرد و آن را آقای نجفی جهت دو، سه ماه متوقف کرده بود. بعد از دو، سه ماه دوباره آن را با همان ترکیب سابق راه اندازی کرد. بعد از راه اندازی آن «اتاق فکر» ما یک مقدار زیاد با آن چیزی که در ذهن آقای نجفی می گذشت، آشنا شدیم. ولی آقای نجفی به صورت مستقل کار می کرد. تا آخر هم تقریبا همین گونه بود. تا زمانی هم که آقای نجفی استعفا داد، ما هیچ گونه ارتباط شرکت یافته ای با آقای نجفی نداشتیم.

بالاخره افرادی به کار گرفته شده است بودند که بعضی به نظر ما خوب بودند و بعضی هم خوب نبودند ولی ما تلاش می کردیم به همه آنها کمک کنیم تا کار بهتر انجام شود. حزب اتحاد بزرگ ترین فراکسیون را در شورا دارد ولی این فراکسیون به تنهایی اکثریت نیست و جهت هرگونه اقدامی باید با دیگر گروه ها تعامل کند و این تعامل را انجام داده و انجام می دهد. بار مهم آن هم بر عهده خود اعضای شورا بوده هست. ما از بیرون جهت شورا تصمیم نمی گرفتیم، خود شورایی ها با همدیگر لابی می کردند. ولی اعضای ما که در شورا بودند، با ما مشورت می کردند. ما هم به عنوان حزبی که باید از نمایندگان خود حمایت کند، کمک می کردیم.

استعفای آقای نجفی جهت ما هم خیلی غافلگیرکننده بود. ما به هیچ وجه اطلاع نداشتیم که آقای نجفی می خواهد استعفا دهد. قبل از اینکه استعفا اعلام شود، شاید تک و توک بودند کسانی که در جریان بودند. حتی خود آقای محسن هاشمی همان روزهای آخر در جریان قرار گرفته و ظاهرا تلاش کرده بود که جلوی این کار را بگیرد که موفق نشده بود.

بعد که استعفا مطرح شد، این تلقی مطرح می شد که فشارهای بیرونی از یک طرف، فشارهای سیاسی بعضی از اصلاح طلب ها از یک طرف….

یعنی کارگزاران؟

بله… و فشارهای بیماری از طرف سوم، عامل استعفا بوده هست. ولی اینکه کدام بحرانی تر بود، عاملان می درخواست کردند بگویند که بیماری پررنگ ترین مسئله است و دائما هم این را می گفتند. حزب اتحاد ولی می گفت اگرچه بیماری وجود دارد ولی عامل مهم چیز دیگری است و بیماری بهانه شده است هست. این شد منشأ اختلاف اتحاد و کارگزاران. اتحاد از استعفا ابراز نگرانی می کرد، عاملان از استعفا استقبال می کرد. نتیجه اش بروز این اختلاف شد که در مصاحبه آقای نعیمی پور و بعدتر پاسخ آقای کرباسچی بروز کرد.

در این فاصله آقای {عبدالله} نوری دلواپس شده است بود که این اختلاف به جاهای باریک نکشد. با بنده تماس گرفتند که خدمتشان برسم. یادآور می شوم ما در جلسات یک هفته در میان آقای نوری شرکت می کنیم. آنجا هم ما هستیم و هم کارگزاران. خدمت ایشان رسیدم و دیدم که دلواپس اند. البته خیلی دقیق نمی دانستند که قضیه چیست ولی دلواپس بودند. من [ماجرا] را به ایشان توضیح دادم و از ایشان خواستم که واسطه شوند و جلسه ای برگزار شود.

بین شما و کارگزاران؟

بله. تا این بحث ها در جلسه مطرح شود نه در سطح رسانه. حرف آقای نوری هم این بود که اگر اختلافی دارید، بنشینید و با هم حرف بزنید. آیا آن را به سطح رسانه می کشانید؟ جلسه قبل از عید با همین نشانه تشکیل شد. خیلی جلسه خوبی هم بود. خیلی هم تفاهم آمیز بود و ما به توافقاتی رسیدیم.

امکانش است چیزی از توافقات بگویید؟

فکر می کنم توافقات حدود ۱۰ بند داشت که بعضی ها خیلی مهم بود، بعضی ها هم جزئی بودند؛ از جمله اینکه ما در بحث آقای نجفی بپذیریم که آقای نجفی استعفا داده است و امکان ادامه کار جهت ایشان وجود ندارد ولی این واکنش‌ها باید توأم با عزت باشد. نباید آقای نجفی در این فرایند تخریب شود؛ نه اینکه ما بخواهیم از حق آقای نجفی دفاع کنیم – کاسه داغ تر از آش که نبودیم – بلکه فکر می کردیم اگر بازتاب این اتفاق با تخریب آقای نجفی همراه شود، کل شورای شهر و شهرداری تخریب می شود. عاملان رغبت داشتند که آقای محسن هاشمی به عنوان آلترناتیو مطرح شود که آنجا توافق کردیم آقای محسن هاشمی هم تخریب نشود.

تخریب نشود یعنی چه؟

یعنی که مخالفت با [شهردارشدن] آقای محسن هاشمی منجر به تخریب و تضعیف ایشان نشود. مشخص بود که ما با خروج آقای هاشمی از شورا مخالف بودیم ولی [قرار بود] بیان این، به گونه ای نباشد که به جایگاه آقای هاشمی لطمه بخورد. جهت همین گفتیم کسی «له و علیه» آقای هاشمی صحبت نکند. نه کسی تبلیغ کند و نه کسی مخالفت کند.

از طرف اتحاد شما بودید، از طرف عاملان چه افرادی حضور داشتند؟

از طرف اتحاد، من، زن منصوری، آقای جلایی پور و آقای سعید شریعتی و از طرف عاملان هم مردها کرباسچی، مرعشی و قوچانی حضور داشتند. توافق ها است و شاید بتوان متن آن را هم منتشر کرد. چیز خیلی عجیب و غریبی نیست. این را هم توافق کردیم که راجع به شهرداری، شورا تصمیم بگیرد و کسی تلاش نکند از بیرون تصمیمی را به شورا تحمیل کند. گفتیم تا زمانی که شورا استعفای آقای نجفی را نپذیرفته، کسی آقای نجفی را رفته قلمداد نکند البته پذیرفتیم که آقای نجفی دیگر نخواهند ماند. از جمله موارد دیگری هم که گفتیم این بود که هر دو حزب، ترجیح منافع ملی را بر منافع اصلاح طلبی و منافع اصلاح طلبی را بر منافع حزبی بپذیرند. فضای جلسه هم خیلی خوب بود و فضا بیرونی هم خیلی آرام شد، تا اینکه گزارشی در روزنامه عاملان با تصویر آقای نوری در صحفه اول چاپ شد که در آنجا حزب اتحاد به «نقض عهد» متهم شد.

شما علی رغم توافق کاری نکرده بودید؟

نه، هیچ کاری. هنگامی که از آنها پرسیدیم که این نقض عهد چیست؟ گفتند این بود که قرار بود آقای نجفی تضعیف نشود ولی قرار نبود که آقای نجفی تقدیس شود و شما خیلی از آقای نجفی تعریف می کنید.

همین؟

بله. اصل حرفشان این بود.

شاید مخالفت هایی که از سمت اتحاد در خارج شدن محسن هاشمی از شورای شهر شد باعث واکنش کارگزاران شد…

اصلا هیچ مخالفتی نشد. در رسانه ها هیچ مخالفتی با این عنوان نشد.

بعد از آن چه کردید؟

ما انتقاد خودمان را همان موقع به آقای نوری انتقال یافته کردیم و گفتیم این گزارش خلاف توافقی بود که داشتیم؛ آقای نوری هم پیگیری کردند و به آنها تذکر دادند. در جلسه بعدی در منزل آقای نوری نیز این عنوان مطرح شد. آقای نوری به آنها راجع به اینکه آیا از سوی ایشان مطلبی را نقل کرده اند و آیا آن جلسه را منتشر کردند، انتقاد کردند و آنها هم حرف خاصی نداشتند. به نظر می رسد بعد از این ماجراها، کار دوباره به اوضاع اول خودش برمی گردد.

یعنی شما به اوضاع اول خودتان بازگشته اید؟

ما به توافقات پایبند هستیم.

ولی آن توافقات الان دیگر موضوعیت ندارد، آقای نجفی هم رفته است.

ما همچنان می خواهیم [این توافق] که ما اختلافاتمان را با عاملان رسانه ای نکنیم، رعایت کنیم. دلیلی ندارد که اختلافاتی را که می توانیم راجع به آنها صحبت کنیم، از طریق رسانه دنبال کنیم؛ این بااهمیت ترین توافق ما بود.

ولی شما هنوز هم اختلاف دارید و فکر می کنید که بهتر است محسن هاشمی در شورا باقی بماند.

بله، نظر ما این هست. این نظر را نه انکار می کنیم و نه پنهان می کنیم. البته [این نظر] به این معنا نیست که ما با شخص محسن هاشمی مخالفتی داریم، اصلا بحث به آن مرحله نمی رسد. شاید اگر از بحث خروج از شورا می گذشتیم ایشان را در مقایسه با گزینه های دیگر می سنجیدیم… ولی اصلا بحث جهت ما به آن مرحله نمی رسد که بخواهیم مقایسه ای بکنیم. ضمن اینکه ما اعتقاد هستیم که آقای محسن هاشمی در این مدت در مقام مدیر شورا خوب عمل کرده است.

نظر خود آقای هاشمی چیست؟ تا به حال خودش اظهارنظری نکرده است؟

یکی، دو باری که از او شنیده ام، خودش را [برای شهرداری] مطرح نمی کند.

یعنی عاملان بدون رضایت خود او مطرحش می کند؟

ببینید چیزی که ما از خود او شنیده ایم این است که ما نمی توانیم نیت خوانی کنیم. فکر می کنم که صلاح همه این است که همه به انسجام و اتحاد شورا کمک کنیم و بگذاریم خود شورا تصمیم بگیرد. در تصمیم گیری خود شورای حتما لابی و گفت وگو هست، حتما ممکن است که یک مقدار بحث و جدل به وجود بیاید. این محیط زیست کار شوراست و هنگامی که درون شورا به وجود می آید، ایرادی ندارد ولی هنگامی که به تقابل احزاب اصلاح طلب با یکدیگر تبدیل می شود، دلواپس کننده می شود. به همین علت ما معتقدیم که همه گفت وگوهای خودمان را باید رودررو انجام دهیم و مورد نیاز نیست در سطح رسانه این کار را انجام دهیم.

مهم ترین انتقادی که راجع به شهردار شدن محسن هاشمی مطرح می شود، مسئله نقض میثاق نامه است که به تصریح آن، اعضای شورا قول داده اند که به خاطر تصدی هیچ سمتی، از شورا استعفا ندهند. البته آقای کرباسچی گفته اند که میثاق نامه «وحی منزل» نیست…

آقای هاشمی با ما میثاقی نبسته هست، ولی با مردم و دیگر اعضای شورای شهر میثاق بسته و طبیعتا باید به آن پایبند باشد. اگر کسی به میثاق خود پایبند نباشد این سؤال پیش می آید که فردا چگونه به تعهدات خود پایبند خواهد بود؟ این سؤالی است که باید پاسخ آن را از آقای هاشمی یا حزب عاملان گرفت که این بحث را مطرح کردند. ما اعتقاد هستیم که باید انسجام شورا حفظ شود. یک شهردار نیرومند گزینش شود. شهردار باید حتی المقدور اجماعی گزینش شود و خیلی اختلافی نباشد و بعد از گزینش هم همه از او حمایت کنند تا موفق باشد.

بحث شهردارشدن آقای عارف چقدر جدی است؟

خودم که آقای عارف را ندیده ام، ولی شنیده ها بر این دلالت دارد که رد مطلق {از طرف ایشان} صورت نگرفته هست، ولی من فکر نمی کنم عنوان خیلی جدی باشد؛ یعنی به لحاظ تحلیلی، عنوان را جدی نمی بینم، ولی شنیده ها بیان کننده این است که ایشان در حد بررسی [موضوع را مد نظر قرار داده است].

چه کسی ایشان را به عنوان گزینه معرفی کرد؟ قاعدتا عاملان و اتحاد نبودند.

ظاهرا تعدادی از اعضای خود شورا به ایشان پیشنهاد دادند، خارج از عاملان و اتحاد. بالاخره چند نفری از اعضای شورا هستند که ارتباط نزدیکی با آقای عارف دارند. ممکن است آنها این پیشنهاد را داده باشند.

ولی به همان علت که خروج هاشمی از شورا ممکن است به اعتماد مردم صدمه بزند، خروج عارف از مجلس هم ممکن است همین کار را بکند. ممکن است تبعاتی هم در فراکسیون امید داشته باشد و همین کارایی را که الان دارد از دست بدهد.

اینکه یکی از نمایندگان مؤثر اصلاح طلب از مجلس خارج شود، ممکن است جهت رأی دهندگان تلخ باشد، ولی می دانیم که اگر دولت تصمیم می گرفت از بین نمایندگان وزیر گزینش کند، مخالفت نمی کردیم.

آقای عارف متفاوت هست، او سرلیست اصلاح طلب ها بود.

اینجا چند بحث وجود دارد؛ اول اینکه یک نماینده از مجلس خارج شود، دیگر اینکه آقای عارف از فراکسیون خارج شود و بحث آخر هم اینکه آیا آقای عارف می تواند شهردار خوبی باشد یا نه. به نظر من خارج شدن یک نماینده از مجلس جهت شهرداری تهران، مغایرتی با وظیفه او ندارد، آیا که شهرداری پایتخت کشور عزیزمان ایران بیش از وزیرشدن اهمیت دارد. همان طورکه در دوره های متفاوت نمایندگان جهت تصدی وزارت خارج شده است اند و کسی هم انتقاد نکرد، چراکه می دانستند اگر بتواند در وزارتخانه خدمت کند، آنجا اولویت دارد. بنابراین از این نظر من مخالفتی با این عنوان ندارم.

اما از این نظر که ایشان رئیس فراکسیون امید هستند، فکر می کنم که فراکسیون امید خیلی از این بابت آسیب نمی بیند.

درباره اینکه دکتر عارف می تواند شهردار خوبی باشد یا نه، این عنوان را رد نمی کنم. من می دانم که به آقای دکتر عارف انتقادهای زیادی می شود. آقای دکتر عارف یک آدم اجرائی هست. نماینده مجلس باید «پرزنتیشن» خوبی داشته باشد؛ یعنی باید بتواند افکار عمومی را اقناع کند. خیلی از انتقادهایی که به ایشان می شود نیز همین است که انتظارات مردم را برآورده نمی کند، ولی راجع به شهردارشدن ایشان، به لحاظ شخصیت و توانمندی در کار اجرائی، ایشان را نامناسب نمی دانم و رد نمی کنم، ولی درحال حاضر فکر می کنم این کار خیلی مورد پذیرش قرار نمی گیرد.

از سوی افکار عمومی؟

بله در سطح افکار عمومی. از طرفی هم شاید به این علت که آقای عارف کار اجرائی خود را در دولت انجام داده هست، کار با شورا جهت او خیلی راحت نباشد و مطمئن نیستم که بتواند انتظارات شورا را برآورده کند. طرح دکتر عارف [برای شهرداری تهران] جهت خود او هم مناسب نیست. هم احتمال وقوع آن کم است و هم اگر بشود ممکن است جهت خود دکتر عارف مناسب نباشد.

بخشی از نقدهایی که به شهردارشدن آقای عارف می شود، تا حدودی به داستان «ژن خوب» هم برمی گردد.

من دکتر عارف را می شناسم و طبیعتا در خیلی از زمینه ها با هم اختلاف نظر داریم، ولی در حق ایشان خیلی بی انصافی می شود. بالاخره پسر یک نفر، یک حرفی زد، ولی نباید این را چماق کنیم تا او تاوان حرف پسرش را بدهد. البته دکتر عارف می توانست با این عنوان بهتر مواجه شود تا این قدر زیر ضرب قرار نگیرد، ولی به علت اینکه آقای دکتر عارف خیلی آدم سیاسی نیست، پرزنتیشن او هم خیلی نیرومند نیست و نمی تواند هنگامی که در بحران قرار می گیرد خیلی راحت از آن خارج شود. این به علت آن است که دکتر عارف اساسا خیلی سیاسی نیست، هرچند در یک موقعیت خیلی سیاسی ای قرار گرفته است.

شرق

واژه های کلیدی: استعفا | شهردار | شهرداری | شهرداری | محسن هاشمی | اخبار سیاسی و اجتماعی