«پرویز کردوانی» پدر کویرشناسی کشور عزیزمان ایران گفت: «ما خوشبخت هستیم که کشور عزیزمان ایران بیابان نشد. سراسر کشور عزیزمان ایران باید خشک و بیابانی می شد. مثل
پدر کویرشناسی ایران: ارومیه دیگر احیا نمی شود/ به فکر نجات هر چه سریع تر کشور عزیزمان ایران باشیم
عبارات مهم : ایران
«پرویز کردوانی» پدر کویرشناسی کشور عزیزمان ایران گفت: «ما خوشبخت هستیم که کشور عزیزمان ایران بیابان نشد. سراسر کشور عزیزمان ایران باید خشک و بیابانی می شد. مثل دبی و مثل یزد ولی خوشبختانه به علت دو اتفاق در تکامل کره زمین کشور عزیزمان ایران سراسر بیابانی نشد.»
ارومیه دیگر احیا نمی‌شود/ به فکر نجات هر چه سریع‌تر کشور عزیزمان ایران باشیم ، پدر کویرشناسی ایران
«در طول تاریخ ایران، شاید هیچ چیزی به اندازه آب و هیچ امری به اندازه امور مربوط به آب در کشور عزیزمان ایران مهم نبوده هست. به همین علت هر لحظه حرف و حدیث راجع به آب در این سرزمین زیاد هست. به خاص در سال های اخیر که با خشکسالی بی سابقه ای روبه رو بودیم، این حرف و حدیث ها زیاد شده است هست. در این میان هر کسی، جهت خشکسالی و بی آبی کشور عزیزمان ایران دلایل و علل گوناگونی را ذکر می کند. هر کسی نیز جهت حل این مسئله راهحل هایی را برمی شمرد. به همین ترتیب اولویت بندی ها نزد افراد بر اساس نظر ها و جایگاه های مختلفی که دارند، متفاوت است.
شرایط جغرافیایی و کمبود بارندگی در ایران، ذهن هر ایرانی را مشغول کرده هست. کم کردن بارندگی در سال های اخیر در ایران، زیان های زیست محیطی زیادی را به کشور عزیزمان ایران وارد کرده هست. بخشی از این زیان ها، مربوط به خشک شدن یا کم حجم آب رودخانه ها و دریاچه ها هست. درست است که در سال های اخیر، مداخله های انسانی در محیط زیست و محیط زیست، پرسشها و فجایع بسیاری را به بار آورده است ولی نمی توان نقش تغییرات هوا را نیز نادیده گرفت. کم کردن بارندگی در زیاد نقاط ایران، به خاص کم کردن بارش برف در سال های اخیر گواهی بر وجود این تغییرات است.
«پرویز کردوانی» پدر کویرشناسی کشور عزیزمان ایران گفت: «ما خوشبخت هستیم که کشور عزیزمان ایران بیابان نشد. سراسر کشور عزیزمان ایران باید خشک و بیابانی می شد. مثل
سرنوشت متفاوت دو دریاچه
ایران در ده سال گذشته به قدری با خشکی و شکنندگی خاک و زمینش روبه رو بوده است که شنیدن خبرهای هر روزه مربوط به خشکسالی و کم آبی اتفاق عجیبی نیست. به تازگی عصر ایران، تصویر صفحه ی اینستاگرام یک خلبان ایرانی را که به تفاوت عجیب آسمان کشور عزیزمان ایران و ترکیه از نظر وجود ابر اشاره کرده بود، منتشر کرده هست. این خلبان در پیامش، به این عنوان اشاره کرده بود که در خارج از مرزهای کشور عزیزمان ایران ابرهای باران زای زیادی وجود دارد ولی هنگامی که که وارد مرز کشور عزیزمان ایران می شویم، اثری از این ابرها نیست. تصویری که این خلبان منتشر کرده، آسمان بالای دریاچه ی ارومیه و آسمان بالای دریاچه وان ترکیه را نمایش می دهد.
در سال های پیش بسیار مطرح شده است است که ابرهای باران زای کشور عزیزمان ایران دزدیده می شوند. این سخن همواره به وسیله کارشناسان محیط زیست و جغرافیا رد شده است هست. پرویز کردوانی، جغرافی دان ایرانی در این خصوص به آفتاب یزد می گوید: «کره زمین از نظر آب وهوایی به دو بخش تقسیم می شود؛ بخش مرطوب و بخش خشک. دو سوم زمین مرطوب است و یک سوم آن خشک هست. بخش های مرطوب زمین، در تمام ماه های سال بارندگی دارد و میزان بارش هر سال آن زیاد از تبخیر و تعرق مطلق هر سال هست. مناطق خشک تصویر مناطق مرطوب هست. در این مناطق میزان تبخیر و تعرق بالقوه زیاد از بارش هست. ترکیه و اروپا جزء مناطق مرطوب است و در عرض های جغرافیایی بالاتری قرار دارد.»
ایران قرار بود بیابان باشد!
ارومیه دیگر احیا نمی‌شود/ به فکر نجات هر چه سریع‌تر کشور عزیزمان ایران باشیم ، پدر کویرشناسی ایران
کردوانی در ادامه گفت: «ما خوشبخت هستیم که کشور عزیزمان ایران بیابان نشد. سراسر کشور عزیزمان ایران باید خشک و بیابانی می شد. مثل دبی و مثل یزد ولی خوشبختانه به علت دو اتفاق در تکامل کره زمین کشور عزیزمان ایران سراسر بیابانی نشد. در عرض ۳۰درجه جغرافیایی، هوایی به نام هوای پرفشار می وزد که به آن مجاور حاره ای می گویند. این هوای پرفشار در هر جا بوزد مانع تشکیل ابر و بارندگی می شود. هوای پرفشار رطوبت را پخش می کند و امکان افزایش به آن نمی دهد. عرض ۳۰ درجه دارای هوای پرفشار هست. دریاچه ای که در هوای پرفشار واقع شده است است نسبت به دریاچه ای که در هوای کم فشار قرار دارد، از نظر میزان بارش در سطح پایین تری قرار دارد. هوایی امکان بارندگی دارد که بتواند افزایش کند. هوای پرفشار رطوبت را پیش از افزایش پخش می کند. در منطقه کم فشار چنین نیست. حتی تبخیر یک کاسه آب نیز بر بارش تاثیر دارد. آفتاب به دریاچه می زند و آبش تبخیر می شود، هوا ناپایدار می شود و امکان افزایش جهت آن وجود دارد ولی هوای پرفشار رطوبت را پخش می کند، بدهید ترتیب رطوبت سنگین می شود و امکان افزایش پیدا نمی کند. در کشور ما به علت هوای پرفشار هست، دود بخاری پخش می شود ولی در اروپا این دود مستقیم به یک نقطه هوا می رود. سیگار هم همین طور است.»
ایران تحت هوای پرفشار
کردوانی علت رطوبت زیاد در ترکیه را در نسبت با کشور عزیزمان ایران چنین ذکر کرد: «هر جا که بارندگی زیاد باشد، تحت هوای کم فشار هست. بارانی که می بارد فورا تبخیر می شود و اوج می رود ولی در کشور ما هوای پرفشار باران را به جاهای دیگر مانند ترکیه می برد. ما به علت عرض ۳۰ درجه باید کاملا بیابان می شدیم. کشور عزیزمان ایران در عرض ۲۵ تا ۳۹ قرار دارد. تمام کشورهایی که در این عرض هستند تحت هوای پرفشار هستند. ما دقیقا در محدوده ی این هوا هستیم. حتی گیلان و مازندران هم در این محدوده قرار دارند ولی کشور ما استثنا شد. لیکن در طول دوره ی تکامل زمین دو اتفاق جهت کشور عزیزمان ایران افتاد. در دوران دوم زمین شناسی سراسر کشور عزیزمان ایران دریایی به نام تتیس بود. این دریا در دوران سوم زمین شناسی خشک شد. از این دریا، دریاچه های مازندران، ارومیه و وان و دو دریای خلیج فارس و عمان بر جای ماندند.»
«پرویز کردوانی» پدر کویرشناسی کشور عزیزمان ایران گفت: «ما خوشبخت هستیم که کشور عزیزمان ایران بیابان نشد. سراسر کشور عزیزمان ایران باید خشک و بیابانی می شد. مثل
کوه های کشور عزیزمان ایران برکت هستند
کردوانی در ادامه گفت: «۷/۴ میلیارد سال پیش که کره زمین ایجاد شد همه اش آتش فشان شد و بعد از سرد شدن آتش فشان ها کشور ما چین خورده شد. جهت همین در کشور ما کوه زیاد هست. کوه ها برکت هستند. هر چه داریم از همین کوه ها هست. رشته کوه البرز و کوه های تالش هوای پرفشار سیبری را مهار می کنند. ما از برکت وجود این کوه ها و دریاها توانستیم از بیابان شدن جان سالم به در ببریم. کوه جلوی پخش شدن رطوبت را می گیرد. غیر از کوه های البرز و تالش، زاگرس هم جهت ما برکت هست. این رشته کوه از شمال غرب به جنوب شرق کشیده شده است است و رطوبت دریای سیاه، اژه، مرمره و مدیترانه را که به سمت کشور عزیزمان ایران آمده هست، متراکم می کند و ایجاد بارندگی می کند. در اطراف زاگرس رودهای زیادی هستند. وجود کوه ها در ایران، حتی در قسمت های داخلی نظیر قم، کرمان و کاشان هم بارندگی ایجاد کرده هست. از برکت کوه کرکس بارندگی در شهرهای مرکزی کشور عزیزمان ایران وجود دارد. جاهای خشکی مانند، نطنز و باغ شازده ماهان از برکت وجود کوه ها رطوبت دارد. دبی اصلا بارندگی ندارد، چون کوه ندارد. صحرای آفریقا و عربستان نیز که در عرض جغرافیایی مشابه ما قرار دارند، خشکند.»
ارومیه دیگر احیا نمی‌شود/ به فکر نجات هر چه سریع‌تر کشور عزیزمان ایران باشیم ، پدر کویرشناسی ایران
کشور چند آب و هوا
این جغرافی دان در ادامه افزود: «ما کشوری استثنایی هستیم که انواع هوا را داریم. از نظر گردشگری در موقعیت عالی قرار داریم. ما با یک کشور همه چیز داریم. هم آب و هوای مرطوب گیلان و مازندران و هم آب و هوای نیمه خشک داریم. همچنین آب و هوای خشک مثل کاشان، اصفهان و مناطق کویریی چون گرمسار، سمنان، شاهرود و بیابان لوت را که گرم ترین نقطه ی دنیاست، در کشور عزیزمان ایران داریم. فقط یک نوع جَوی را خوشبختانه نداریم، آن هم آب و هوای استوایی هست. وگرنه وضعیتمان مانند برزیل می شد؛ مردم آن جا از شدت بارش و جنگل ها خسته شده است اند. ما همه محصولات دنیا را در کشور عزیزمان ایران می توانیم پرورش دهیم. از برکت البرز و تالش و دریای مازندران انواع محصولات را داریم. هوای دلخواه هر گردشگری در کشور عزیزمان ایران وجود دارد.»
سرنوشت دردناک دریاچه ارومیه
کردوانی به تفاوت های اقلیمی دو دریاچه وان و ارومیه اشاره کرد و گفت: «ارتفاعات شیرکوه یزد به علت وجود کوه ها تا هفتصد میلی متر بارندگی دارد، ولی خود یزد بارش ندارد. ابر زمانی که وارد دشت یزد می شود، تحت هوای پرفشار پخش می شود. ما در ایران، تا دو هزار میلی متر بارندگی داریم ولی از نظر کم فشار بودن هوا، شاخصه مناطقی چون ترکیه و اروپا را نداریم. دریاچه وان نسبت به دریاچه ارومیه خیلی عمیق هست. من تاکید دارم که ارومیه را هیچ چیز خشک نکرد مگر خود انسان. ارومیه دیگر احیا نمی شود. در اطراف دریاچه ارومیه هم سدسازی کردند و هم چاه های بسیاری حفر کردند. بعد از انقلاب گفتند کشاورزی را توسعه دهیم. به همین منظور اطراف دریاچه چاه زدند. و بعد از کشاورزی گفتند، صنعت را توسعه دهیم. همین شد که بعد از چند وقت دیدند، دیگر آب نداریم. انسان دریاچه ارومیه را از بین برد. اگر انسان این بلا را سر وان هم می آورد، وان از بین می رفت . هر دریاچه سه منبع آبی دارد؛ رودها ، باران و آب های زیرزمینی. هنگامی که کنار ارومیه چاه حفر می کردند، حواسشان به آب های زیرزمینی نبود. الآن دیگر ارومیه احیا نمی شود، لیکن هر چه به روی آن آب ببندند، جمع نمی شود. به علت وجود چاه ها، آب از زیر می رود؛ طبق قانون ظروف مرتبط.»
چند سالی است که صحبت از ابر دزدی از آسمان کشور عزیزمان ایران می شود. در حالی که کارشناسان محیط زیست و جغرافی دانان این عنوان را رد کرده اند. این رد کردن تنها به این گزارش و روزهای اخیر مربوط نمی شود. از همان نخستین سالی که این گمان مطرح شد، با تصویر العمل کارشناسان روبه رو شد. ولی شاید بهتر باشد به جای مطرح کردن چنین گمانه هایی، به فکر نجات هر چه سریع تر کشور عزیزمان ایران و دریاچه هایش از این خشکی و بی آبی باشیم. شاید هنوز راهی باقی مانده باشد.»
روزنامه آفتاب یزد
واژه های کلیدی: ایران | رطوبت | ارومیه | ایرانی | بیابان | دریاچه | بارندگی | تاریخ ایران
