کارگردان نمایش «آئیس» با اشاره به این که هر لحظه اعراب جنوب را با نمادها و نشانه‌هایی خاص نشان می‌دهند، گفت: نشانه من بررسی سبک زندگی و رسوم اعراب خوزستان بود،
«آئیس»، روایتی از زندگی مردمان خوزستان
عبارات مهم : تئاتر
به گزارش ایسنا، نمایش «آئیس» از ریشه کلمه یأس گرفته شده است و به معنای عقیم بودن است.
این نمایش به کارگردانی و نویسندگی ندا اعتمادی کیا، داستان خانواده ای جنوبی است که در خلال نمایش به فرهنگ بومی این خطه، پوشش های محلی، زبان عربی و گویش های محلی و همچنین اعتقادات و باورهای خرافی آنها اشاره می کند.
ندا اعتمادی کیا در ابتدای گفت وگویش با ایسنا با انتقاد از اوضاع اطلاع رسانی جشنواره ی تئاتر فجر گفت: ما یک گروه ۱۸ نفره بودیم که همه از آبادان آمده بودیم و توصیه اینجاست که من در بخش مسابقه الف بودم در حالی که نام من در نتیجه های اولیه نبود و فقط چند روز قبل از اجرا من از این عنوان مطلع شدم.
او راجع به اینکه آیا این امکان وجود داشت که بتوانند نمایش های دیگر حاضر در جشنواره را ببینند، بیان کرد: ما یک روز قبل از اجرا به پایتخت کشور عزیزمان ایران آمدیم و درگیر دکور شدیم. مجریان جشنواره به ما می گفتند که نامه ای زده شده است و این امکان است که ما بعد از اجرا بتوانیم یک روز زیاد بمانیم، ولی هیچ نامه ای به دست من نرسید و من چند بار با دبیرخانه تماس گرفتم و به من گفتند شما بایدپس از اجرا برگردید؛ یعنی فردای اجرا. به همین علت بلیت های برگشت را تهیه کردیم، ولی هنگامی که خواستیم هتل را تحویل بدهیم گفتند که شما می توانستید یک روز بیش تر بمانید و به این ترتیب متأسفانه دیدن چند کار را از دست دادیم.
این کارگردان در بخش دیگری از این گفت وگو راجع به نمایش «آئیس» و نحوه گزینش بازیگرانش توضیح داد: همه بازیگران و عوامل این نمایش آبادانی و ساکن همین شهر و فارس زباناند. به استثنا بازیگر مرد نقش اول که عرب هست. من جهت ترجمه بعضی دیالوگ ها به زبان عربی از یک استاد زبان عربی کمک گرفتم. البته عده ای هم انتقاد کردند که آیا در قسمتی از نمایش به این زبان صحبت کردیم؛ علت من این بود که من از یک اقلیم خاص صحبت می کنم بنابراین بهتر است که زبان آن را هم معرفی کنم و در جایی از نمایش که ظرفیت آن را داشت مثل حضور زن فالگیر، زبان عربی را در نمایش گنجاندم.
«آئیس»، روایتی از زندگی مردمان خوزستان
این کارگردان با اشاره به اینکه “در این نمایش فضای جدیدی از مردم عرب را به نمایش گذاشته است” بیان کرد: هر لحظه اعراب را با نمادها و نشانه هایی مثل منزل های کاهگلی، آکسسوار حصیری، لباس های قدیمی، انسان های رنگین پوست، دهاتی و بی فرهنگ نشان می دادند ولی در واقع این طور نیست و اعراب سرزمین من زندگی های متمایزی دارند. آبادان یک شهر ۷۲ ملت است و به واسطه پالایشگاهی که در این شهر زده شد، خیلی از اقوام به آن مهاجرت کردند بنابراین تلاش کردم در این نمایش ظاهر مردم را به وسیله لباس، رنگ ها و فرهنگشان جور دیگری نشان دهم و صورت تازه و واقعی تری ازآنها را به نمایش بگذارم.
او هدفش از ساخت این نمایش را “بررسی و ثبت ، سبک زندگی، آیین ها و رسوم اعراب خوزستان دانست” و گفت: ما در این نمایش باورها، فرهنگ و آداب و رسوم و سنت های مردم عرب کشور را به نمایش گذاشتیم و باید این را یاد بگیریم که به اعتقادات همه اقوام احترام بگذاریم. آن ها یک سری اعتقاداتی دارند که ممکن است به چشم ما خرافات باشد ولی در واقع یک گروهی به آن اعتقاد هستند. پروسه تحقیق جهت این نمایش حدود دو سال طول کشید و بعد شروع به نوشتن آن کردم. چیزهایی را دیدم که جهت خود من که ساکن این اقلیم هستم عجیب بود چه برسد به مخاطبی که در خارج از این فرهنگ زندگی می کند. بقیه نمادها مثل آب قلیان و پارچه سبز و دعا و سحر جادو و زار که در این نمایش ذکر شده است هست، از آنها عکاسی و فیلم برداری هم کرده ام و به صورت مستند وجود دارد.
اعتمادی کیا در ادامه به بعضی اعتقادات و فرهنگ در این خطه اشاره کرد و گفت: بحث زن دوم در این فرهنگ بسیار مرسوم هست، چون وضع اقتصادی خوبی دارند. به همین علت داشتن زن دوم و سوم معمول است و همه در کنار هم زندگی می کنند. آن آبی که در ابتدای نمایش بر سر زن دوم می ریزد آب غسل یک مرده ای است که هم سن عروس بوده و می گویند با شستن فرد با آن آب می توان سحر و جادو را از بین برد. «زار» چیزی شبیه جن است ولی با این تفاوت که تناسخ روح اتفاق می افتد، این عنوان در علم روان شناسی هم اثبات شده است است.
اعتمادی کیا تاکید کرد: من نه دوست داشتم که مثبت بودن این خرافات و اعتقادات را نشان دهم و نه منفی بودن آن را. من به عنوان یک هنرمند وظیفه دارم آن پدیده را ثبت کنم و وظیفه داشتم آن چیزی که می بینم را بنویسم و به آدم های معاصر معرفی کنم. به باعث نزدیکی فرهنگ ما با فرهنگ اعراب این امکان وجود دارد که در بصره و کشورهای خلیج فارس هم اجرا داشته باشیم و قرار است نمایش نامه «آئیس» به زبان عربی ترجمه شود و سپس به چاپ برسد.
او با بیان این توصیه که در خارج از کشور عزیزمان ایران هم اجراهایی خواهند داشت، گفت: نخستین اجرا ما در بصره عراق خواهد بود و با همین گروه اجرا خواهد شد. البته این کار زیاد زبان تصویر داشت ولی داورهایی که جهت فجر کار ما راپذیرفتند درخواست کردند که جهت حضور در جشنواره این زبان تصویر را زیاد به دیالوگ تبدیل کنم. این کار که فقط شش صفحه دیالوگ بود، الان دوبرابر شده است است تا بتوان با مخاطب پایتخت ارتباط بهتری برقرار کند بنابر این در یک ماه اخیر تغییرات زیادی در نمایش ایجاد شده است و انگار یک کار جدیدی نوشته شد.
این کارگردان در توضیح کاتالوگ و بروشوری که قبل از نمایش به مخاطبان داده شد، گفت: ما در آبادان اجرای عمومی داشتیم و استقبال خوبی هم از آن شد. این کاتالوگی هم که در اختیار مردم قرار داده شد نقطه نظرهای نخبگان و مسئولین را بازتاب دادیم که به وسیله روزنامه یادگاری آبادان چاپ شد. اجرای عمومی ما در آبادان توانست خیلی از افراد را به سالن های تئاتر بکشاند. از امام جمعه شهرستان و مدیر عامل منطقه آزاد تا اشخاص مهم سیاسی و مذهبی و فرهنگی دیگر به دیدن این نمایش آمدند.
نمایش «آئیس» در بخش مسابقه تئاتر کشور عزیزمان ایران و با دو اجرا در سی وششمین جشنواره تئاتر فجر روی صحنه تماشاخانه سنگلج رفت.
کارگردان نمایش «آئیس» با اشاره به این که هر لحظه اعراب جنوب را با نمادها و نشانه‌هایی خاص نشان می‌دهند، گفت: نشانه من بررسی سبک زندگی و رسوم اعراب خوزستان بود،
واژه های کلیدی: تئاتر | زندگی | فرهنگ | نمایش | آبادان | آبادان | خوزستان | جشنواره | سبک زندگی
