آیا چینی‌ها در عملیات نجات خدمه ایرانی کوتاهی کردند؟ ماجرای سرنشین سانچی که لباسش را تعویض کرده و به آب پریده، چه بود؟ آیا ایرانی‌ها از کشتی چینی اتفاق دیده دید
کشتی رازآلود آب های چین
عبارات مهم : رادار
سانچی تبدیل به معمای این روزها شده است هست؛ نفتکش ایرانی که ٩ روز در شعله های آتش سوخت و درنهایت میان بیم و امید خانواده های خدمه اش غرق شد تا ده ها پرسش بی جواب باقی بگذارد.
کشتی رازآلود آب‌های چین
حالا سانچی به طور کامل غرق و پیکر ٢٩ خدمه از ٣٢ خدمه آن ناپدید شده است هست؛ ولی بر ابهامات این نفتکش ایرانی که با پرچم پاناما ١١۵ هزار تن کاندنسیت (ترکیبی از نفت و میعانات گازی) حمل می کرده هر روز افزوده می شود.
از تعلل چینی ها در کمک رسانی به نفتکش شعله ور گرفته تا خاموش بودن رادار های هر دو کشتی چینی و ایرانی! واقعا چه اتفاقی در آب های شرقی چین افتاده است؟ امید ملک، مدیر انجمن کشتیرانی کشور اعتقاد است که تا هنگامی که جعبه سیاه کشتی باز نشود، پاسخ به این پرسش غیر ممکن است.
آیا چینی‌ها در عملیات نجات خدمه ایرانی کوتاهی کردند؟ ماجرای سرنشین سانچی که لباسش را تعویض کرده و به آب پریده، چه بود؟ آیا ایرانی‌ها از کشتی چینی اتفاق دیده دید
«شهروند» بعضی ابهامات، پرسش ها و شایعات اطراف این اتفاق را در گفت وگو با هادی حق شناس، معاون شرکت بنادر و دریانوردی کشور و امید ملک، مدیر انجمن کشتیرانی بررسی کرده است.
ابهام اول: تعلل چینی ها در امدادرسانی به سانچی موجب از دست رفتن هموطنان ما شده است است
هادی حق شناس: چینی ها دلایل خود را جهت تعلل در امدادرسانی دارند. نمی توان منکر این شد که مراحل اطفای حریق نفتکش ایرانی باید سریعتر شروع می شد ولی موج های ۶ تا ٧ متری دریا بعد از برخورد دو کشتی، پرسشها زیست محیطی و حفظ ایمنی یدک کش های خود چین از عواملی بود که باعث شده است چینی ها آن طور که باید و شاید به داد کشتی ایرانی نرسیده اند. جهت درک عظمت اتفاق خوب است بدانید که کشتی در ١۵۵مایلی ساحل دچار اتفاق می شود و بعد از آن ١٢٠مایل بدون موتور حرکت می کند (٢٠٠ کیلومتر). در واقع منظور از موج های ۶، ٧ متری غیر قابل مهار این هست. شاید بهتر باشد بگوییم کشور چین، آن طور که ما انتظار داشتیم جهت نجات ملوانان ما تلاش نکرده هست؛ نه آن طور که باید می کرده.
کشتی رازآلود آب‌های چین
امید ملک: این تعلل را تکذیب می کنم. حتی بعضی می گویند موشک به کشتی ایرانی خورده است! این چه داستان هایی است که می سازند؟ من به شما این اطمینان را می دهم که نمی توانیم چین را محکوم کنیم. این اتفاق در آب های چین رخ نداده هست؛ اتفاق در آب های بین المللی رخ داده هست. اگر در سطح دریا ١٢مایل از ساحل فاصله داشته باشیم، می توانیم آن محدوده از دریا را به کشوری نسبت دهیم این در حالی است که این اتفاق در ١۵٠مایلی ساحل چین رخ داده هست. از طرفی چینی ها آتشخوارهایی را (با توجه به مسافت بعد از ٢روز) جهت اطفای حریق فرستادند ولی گستره آتش آن قدر زیاد بوده که می توانسته خود آتشخواره را هم از بین ببرد.
ابهام دوم: رادارهای هر دو کشتی پیش از وقوع اتفاق خاموش شده است است
آیا چینی‌ها در عملیات نجات خدمه ایرانی کوتاهی کردند؟ ماجرای سرنشین سانچی که لباسش را تعویض کرده و به آب پریده، چه بود؟ آیا ایرانی‌ها از کشتی چینی اتفاق دیده دید
هادی حق شناس: چنین موضوعی تکذیب می شود؛ ارتباط کشتی به قوت سابق برقرار بوده هست. نیم ساعت قبل از وقوع اتفاق کاپیتان کشتی جهت مالک کشتی ایمیلی صادر و دو ساعت قبل از آن یکی از خدمه با همسر خود تماس تلفنی برقرار کرده است.
امید ملک: رادار کشتی هرگز خاموش نبوده هست. قبل از هر چیزی بگویم که رادار داخلی و مسیریابی کشتی با سیگنالی که ماهواره ها از آن دریافت می کنند، متفاوت هست. این عنوان که در اطلاعات ثبت شده است ماهواره ای از مکان کشتی داده ثبت نشده می تواند هزار علت داشته باشد؛ گاهی به علت ترافیک زیاد، سیگنال مکان یابی به وسیله ماهواره ها دریافت نمی شود و این ارتباطی به رادار کشتی ندارد. نمی توان گفت چون در آن لحظه مکان یابی نشده هست، بعد رادار خاموش بوده است.
کشتی رازآلود آب‌های چین
نکته بعدی این است که رادار کشتی ماننده سنسور اتومبیل نیست! رادار کشتی بر اساس تصمیم و برنامه ریزی کاپیتان هشدار می دهد. تنظیمات به صورت دستی بوده و در آبراه های متفاوت با یکدیگر متفاوت هست. اگر رادار جلوی کشتی هشدار نداده باشد می تواند ناشی از یک خطای انسانی در تنظیم آن باشد. ملوانان هم انسانند و می توانند در پل فرماندهی حضور نداشته یا اشتباه کرده باشند.
روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال به نقل از منابع متفاوت گزارش داده که نفتکش ایرانی سانچی و کشتی باری چینی شنبه گذشته از چند ساعت قبل از اتفاق هیچ سیگنالی جهت ایستگاه کنترل ترافیک دریایی ارسال نکرده بودند. به گزارش این روزنامه سانحه برخورد مرگبار نفتکش سانچی با کشتی چینی ساعت ٨ شب به وقت محلی رخ داد ولی آخرین سیگنالی که از سانچی دریافت شده است بود مربوط به ١٠:۴۶ صبح بود. کشتی باری چینی نیز آخرین سیگنال خود را ساعت ٣:۵٨ بعدازظهر ارسال کرده بود.
ابهام سوم: با توجه به عدم امکان اطفای حریق زمینی آیا اطفای حریق به صورت هوایی انجام نشده است؟
هادی حق شناس: امکان اطفای حریق به صورت هوایی در چنین اتفاق ای وجود ندارد.
امید ملک: اطفای حریق هوایی ممکن نیست. فاصله کشتی با نزدیک ترین ساحل بسیار زیاد بوده و همین باعث می شود که حمل تجهیزات هوایی کافی جهت خاموش کردن این اتفاق غیرممکن باشد. فراموش نکنید که کاندنسیت که بار این کشتی بوده، ماده ای بسیار آتش زا است و همین امکان خاموش کردن آن را از بین می برد. حتی یکی از دلایلی که شناورهای آتشخوار امکان نزدیک شدن به شانچی را نداشته اند، نشت این ماده به دریا بوده است.
ابهام چهارم: یکی از نشانه های مشکوک بودن حادثه، راه اندازی پرچم پاناما در روزهای پساتحریم است
هادی حق شناس: به خاطر بعضی ملاحظات بازرگانی و تجاری این کشتی در سال ٢٠٠٨ به نام کشور پاناما ثبت شده است است.
امید ملک: راه اندازی پرچم پاناما اقدام مشکوکی نیست.
ابهام پنجم: آیا با وجود نزدیکی کشتی ایرانی و چینی، خدمه چینی نجات پیدا کرده و خدمه ایرانی به حال خود رها شده است اند؟
هادی حق شناس: بعضی خدمه چینی را قایق های ماهیگیری محلی نجات داده اند و اینها امکان نزدیک شدن به نفتکش شعله ور و سمی را نداشته اند، ضمن این که این قایق ها عموما چینی هستند.
امید ملک: نزدیکی در آب با نزدیکی در خشکی دو مفهوم متفاوت هست. طول کشتی ایرانی ٢٠٠متر بوده هست. این کشتی با سینه به کشتی چینی برخورد کرده و موتور کشتی چینی سالم مانده هست. کاپیتان چینی هم مانند هرکس دیگر ی وظیفه خود را انجام داده و جهت نجات خود و خدمه کشتی اش اقدام به دورشدن کرده هست. نمی توان کاپیتان چینی را به خاطر نجات جان خود و خدمه اش محکوم کرد.
ابهام ششم: سانچی به قایق های نجات مجهز نبوده است
امید ملک: چنین چیزی امکان ندارد. هیچ بندری به کشتی ای که قایق نجات نداشته باشد، اجازه حرکت نمی دهد. قایق های نجات در ٣ طرف این کشتی تعبیه شده است بودند. استفاده نکردن خدمه از قایق های نجات می تواند علت های مختلفی داشته باشد. برخورد دو کشتی در ساعتی رخ داده که ساعت استراحت خدمه در کابینه ارزش (به جز پل فرماندهی و افرادی که شیفت دارند) بوده هست؛ چراکه ساعت ۶ در کشتی ها، شام سرو می شود. ممکن است خدمه به علت عدم بهره مندی از آموزش کافی، به اندازه مورد نیاز جهت نجات خود ماهر نبوده باشند.
ابهام هفتم: نه به سفیر کشور عزیزمان ایران نه به هیچ کس دیگر اجازه دیدار از کشتی چینی داده نشده است
هادی حق شناس: نماینده شرکت بنادر از کشتی چینی کریستال دیدار کرده اند ولی بررسی کارشناسی امری زمانبر است و فرآیند آن شروع شده است که نتیجه های آن بعد از وقت معین اعلام می شود.
ابهام هشتم: اگر جهت نجات خدمه فرصتی نبوده و همه آنها در دقایق اول کشته شده است اند، چطور یکی از آنها که پیکرش پیدا شده، وقت تعویض لباس را داشته است؟
امید ملک: خدمه ای که شما از او حرف می زنید، چه لباسی پوشیده و لباس قبلی اش چه بوده است؟ اگر لباس نجات پوشیده، تنها کسی بوده که اقدام منطقی کرده هست. ممکن است این فرد بعد از شنیدن صدای انفجار لباس خود را به درستی عوض کرده باشد که درنظر داشته باشید جلیقه های نجات در همه جای کشتی تعبیه شده است هست، از رستوران گرفته تا کابین استراحت.
ببینید آبراهی که در این اتفاق صورت گرفته، آبراه پرترافیکی هست. پل فرماندهی و مدیریت کشتی باید بیش از هر وقت دیگری به اطراف خود توجه می کرده هست. ابهاماتی که شما مطرح می کنید تا زمانی که جعبه سیاه کشتی رمزگشایی نشود، غیرقابل براق سازی است.
از مسئولیت رسانه ها تا داغ خانواده ها…
اما و اگر بسیار هست. شاید رازهای سانچی هم به همراه خدمه تا ابد در آب ها دفن شده است باشد. اگرچه اثبات تعلل کشور چین می تواند ابعاد حقوقی جدیدی را جهت ماجرا باز کند.
هنوز هم ولی و اگرها بسیار هست؛ از نحوه اطلاع رسانی گرفته تا بقیه پرسش هایی که شاید جوابشان تنها در چین باشد. توضیح این که آیا سفیر کشور عزیزمان ایران باید وزیر کار باشد و ۴روز بعد فرستاده شود؟ توضیح این که آیا در همان ساعات اولیه برخورد آن طور که باید و شاید به این اتفاق پرداخته نشد. توضیح این که کاپیتان چقدر در این اتفاق می توانسته مهارکننده باشد و …و … و ….
بازار شایعات هم کم داغ نبود. از خبر احتمال محبوس شدن بعضی خدمه نفتکش در موتورخانه کشتی گرفته تا موشک آمریکا بر کشتی ایرانی و در آخر این که شاید سانچی با تمام رازهایش جهت هر لحظه مدفون شده است باشد.
مائده امینی/ شهروند
واژه های کلیدی: رادار | ایرانی | ایرانی | اتفاق خوب | خاموش کردن | اخبار اجتماعی
