مجید انصاری: به آیت الله جنتی گفتم نتیجه سخت گیری سیاسی شما حضور اهل شعار و ریا در مجلس شده است است و ایشان متأثر شد

عبارات مهم : قانون

نشست «مجلس، انتظارها و عملکردها» با صحبت حسن سبحانی و مجید انصاری به عنوان نمایندگان ادوار مجلس شورای اسلامی، در مجتمع فرهنگی الرحمن برگزار شد.

به آیت‌الله جنتی گفتم نتیجه سخت‌گیری سیاسی شما حضور اهل شعار و ریا در مجلس شده

به گزارش عصر کشور عزیزمان ایران به نقل از روابط عمومی انجمن اندیشه و قلم، مجید انصاری معاون سابق مدیر جمهوری و نماینده چهار دوره مجلس شورای اسلامی در این نشست با اشاره به سابقه شانزده ساله فعالیت خود در مجلس شورای اسلامی گفت: با توجه به اینکه بنده در مجلس اول جمهوری اسلامی حضور داشتم می توانم نسبت به اینکه آیا مجلس شورای اسلامی مسیر تکاملی را طی کرده و یا مسیر نزولی و عقبگرد داشته، نظر بدهم.

وی با بیان اینکه «جایگاه مجلس جایگاه خاص ای در ساختار قانون اساسی و نظام جمهوری اسلامی است و نماد مردم سالاری و منزل ملت است»، اظهار کرد: در میان سه قوه مستقل جمهوری اسلامی ایران، قوه مقننه همانطوری که حضرت امام هم بارها در سخنانشان می فرمودند و اهتمام داشتند، دارای جایگاه مهمی است و فرمایشات حضرت امام این جایگاه را تقویت می کند. امام مجلس را در رأس امور می دانست و قانون اساسی مجلس را منزل ملت می داند؛ جهت تحقق این جایگاه طبیعی است و باید قدرت بیشتری را نسبت به دو قوه دیگر که آنها هم به نوعی منبعث از مردم هستند، داشته باشد.

یک بار از آیت‌الله جنتی وقت گرفتم و نشستی با ایشان داشتم و گفتم نتیجه سخت‌گیری‌های سیاسی شما، ردصلاحیت افراد شجاع و سالم و حضور چهره‌های شائبه‌دار و اهل شعار و

انصاری افزود: مجلس طبق قانون اساسی دو کارکرد اساسی و وظیفه ای دارد و حق دارد در تمام پرسشها کشور در چارچوب قانون اساسی قانون وضع کند. ولی باید دید که آیا مجلس امروز تنها قوه مقننه کشور است؟ پاسخ منفی است چون در طول وقت از دور اول هر چه جلو آمدیم مجلس رقبایی پیدا کرد و امروز رقبای آن یکی دو تا نیستند.

وی ادامه داد: مسأله دیگر آن است که باید دید آیا برایند قانونگذاری در کشور و مجلس برایند کارآمدی است؟ آیا مجلس به درستی وظیفه خود را انجام می دهد و اساسا مجلس با چه نگاهی وضع قانون می کند؟ قانون چه مقدار از نیاز جامعه است؟ آیا درست است در ارزشیابی موفقیت هر دوره مجلس ما به تعداد مصوبات مجلس اشاره کنیم؟ آیا مجلس مثل کارخانه خودروست که هر چه تیراژ و تعداد تولید بالاتر باشد موفق تر بوده یا البته کیفیت هم در کنار کمیت مهم هست؟

انصاری تصریح کرد: از نگاه من، مجلسی موفق است که بسیار کم قانون وضع کند یعنی به اندازه نیاز و به گونه ای قانون وضع کند که سریع به سریع نیاز به اصلاح قانون نداشته باشد چون یکی از پرسشها فعلی مجلس ما وضع قوانین بسیار زیاد است و ردای قوانین کشور ما ردایی بسیار نامتناسب و ناموزون با وصله پینه های هزار هزار لایه است چون حدود ۱۱ هزار عنوان قانونی هم اکنون در کشور وجود دارد که بعضی از این عناوین قانونی خودش بیش از ۱۰۰۰ ماده قانونی است.

به آیت‌الله جنتی گفتم نتیجه سخت‌گیری سیاسی شما حضور اهل شعار و ریا در مجلس شده

وی افزود: این انباشت قوانین به اضافه آیین نامه های اجرایی دولت و مصوبات مورد نیاز الاجرای رقبای مجلس در عرصه قانونگذاری، خود به کثرت قوانین ناهمگونی انجامیده و باعث شده است اجرای قانون سخت گردد و نظارت بر اجرای قانون هم غیرممکن باشد. از همین رهگذر کسانی که درصدد سوءاستفاده هستند گریزگاه های فراوانی را از خود قوانین پیدا کنند.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام همچنین با اشاره به اشتباهات ساختاری یادآور شد: حتی اگر فرض کنیم آن مراکز مزاحم هم نباشند، ولی یکی از اشتباهات اساسی ما، نظام تک مجلسی است که قرار است همه قوانین از طریق قوه مقننه و مجلس وضع شود. مقتضیات چنین مجلسی که عوام مردم به آن رأی داده اند و انتظاراتی هم از آن دارند، نگاه روزانه به پرسشها است.

یک بار از آیت‌الله جنتی وقت گرفتم و نشستی با ایشان داشتم و گفتم نتیجه سخت‌گیری‌های سیاسی شما، ردصلاحیت افراد شجاع و سالم و حضور چهره‌های شائبه‌دار و اهل شعار و

انصاری افزود: وضع قوانین ما ناظر به روزمرگی است و گاهی وضع قوانینی حتی خلاف مصلحت درازمدت و میان مدت کشور است که بسیاری از قوانین ما از این قبیل است در حالی که مصلحت کشور اقتضا می کند بسیاری از این قوانین را وضع نکنیم و جلو آنها را بگیریم.

معاون سابق مدیر جمهوری با بیان اینکه «بدون نظام دو مجلسی هر نوع وضع قانونی دارای نقصان خواهد بود»، گفت: این ضرورت موجب شده است ما مجالس دوم غیررسمی و نظام چندمجلسی را بپذیریم در حالی که این ساختار می توانست در قالب مجلس سنا یا هر اسم دیگری به طور رسمی شکل بگیرد.

به آیت‌الله جنتی گفتم نتیجه سخت‌گیری سیاسی شما حضور اهل شعار و ریا در مجلس شده

وی ضمن تأکید بر اینکه «مردم باید نخبگان را با شرایط خاص و نه در حوزه های انتخابیه شهرستان ها برگزینند»، تصریح کرد: در هر حال مکانیزم های تشکیل مجلس دوم در دنیا تفاوت دارد و در کشور عزیزمان ایران قبل از انقلاب هم سابقه داشته است.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: ما این را نپذیرفتیم و ناچار شدیم بخشی را شورای نگهبان از حیث انطباق با قانون اساسی رصد کند و یک بخش را مجمع تشخیص مصلحت نظام از بعد سیاستگذاری و برطرف بن بست و گاه در معضلات مستقیما خودش وضع قانون کند.

انصاری اظهار کرد: به عقیده من دستگاه های دیگری مثل شورای عالی امنیت ملی در پاره ای موارد فراتر از قانون اساسی به وضع مقررات مورد نیاز الاجرا می پردازند و شورای انقلاب فرهنگی که اساسا یک نهاد مصلحتی و موقتی بوده هست، امروز به یک نهاد رسمی قانونگذار در مهمترین حیات عرصه اجتماعی کشور یعنی عرصه فرهنگ و آموزش عالی و آموزش پرورش قدم گذاشته و جالب اینجاست که گاهی به علت آنکه مصوبات مجلس مغایر با مصوبات شورای انقلاب فرهنگی هست، رد می شود یعنی محدودیت جهت قوه مقننه رسمی کشور به علت وضع مقررات به وسیله یک نهاد که اگر نگویم غیرقانونی، باید بگویم غیر طراحی شده است در قانون اساسی یا یک نهاد مصلحتی است.

وی افزود: ما در ساختار قوه مقننه یک نقیصه بنیادین و ریشه ای داریم و تا این نقیصه برطرف نگردد بعضی از نواقص ما در عرصه قانونگذاری همچنان باقی خواهد ماند و در بعد نظارت هم نظارتی که قانون اساسی از مجلس خواسته، حق تحقیق و تفحص در تمام امور کشور بوده، ولی در تفسیرهای بعدی محدود در بعضی امور کشور شده است هست. خود مجلس هم در گذر وقت حوزه نظارتی و تحقیق و تفحصی خود را که مهمترین و مؤثرترین نظارت هست، محدود به موضوعاتی بعضا متأثر از فضای سیاسی یا مباحث سیاسی یا پرسشها خاص جناحی کرده و کمتر تحقیق و تفحص های مجلس به مباحث کلان ملی که جهت ها را اصلاح می کند و ریل گذاری ها را عوض کردن می دهد معطوف بوده است.

انصاری تاکید کرد: دیگر راه های نظارتی مجلس از تذکرات شفاهی نمایندگان گرفته تا تذکرات کتبی و سؤالاتی که از وزیران مطرح می کنند و حتی گزارش هایی که کمیسیون ها از عملکرد دستگاه ها کسب می کنند سیر نزولی، جزئی، موردی و بخشی داشته است و با کمال تأسف فراوان باید گفت به ابزاری جهت بعضی فشارها و بعضی امتیازگیری ها تبدیل شده است هست. بنده به عنوان فردی که غیر از سابقه شانزده سال کار در مجلس، یک دوره معاون پارلمانی وزارت کشور و دو دوره معاون پارلمانی مدیر جمهوری بودم و کارگردان روابط مجلس و دولت هم بودم، به خوبی مطالبات مجلس و پشت صحنه سؤالات ، استیضاح ها، تحقیق و تفحص ها و تذکرات را می شناسم و مجموعه عظیمی از اطلاعات شخصی را در این عرصه دارم که ذهنی یا بر اساس شنیده ها نیست.

وی در بخش دیگری از سخنانش به روند انتخابات مجلس اشاره و خاطرنشان کرد: در بحث انتخابات و نحوه شکل گیری و راهیابی نمایندگان به مجلس به شدت دچار آسیب شده است ایم و از نظر من روند انتخابات و وضعی که تاکنون طی شده است است اگر ادامه پیدا کند مجلس محال است به شرایط مورد نیاز دست یابد و لذا سیر نزولی مجلس هم شتابان تر خواهد شد و ممکن است به نقطه بسیار فاجعه آمیزی ختم شود که این مقوله دیگری است.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام کارکرد تریبونی مجلس را جدای از نظارت دارای کارکرد مهم و سازنده بیان کرد و افزود: اساسا نطق های قبل از دستور نمایندگان نقش اخلاق سازی و نهادسازی مدنی را از حیث اثرگذاری ایفا می کند و چون تریبون مجلس مطابق قانون اساسی تریبونی باز و غیرقابل فیلتر است این تریبون باز و آزاد می توانسته کارکردی اصلاحی در مراودات اجتماعی و اخلاق عمومی ایفا کند که باید دید آیا این چنین اتفاقی می افتد و یا نتیجه معکوس دارد!

وی اظهار کرد: انتظاراتی که از نمایندگان از ابتدا شکل گرفته و رسانه ها به آن دامن زده اند و خود کاندیداها هم در انتخابات ها وعده دادند، باعث این مسیر انحرافی شده است هست. در شهرستان ها نمایندگان را به عنوان آچار فرانسه شهرشان می دانند یعنی از لوله کشی آب تا آوردن و بردن مدیر را از نماینده می خواهند و نمایندگان هم اجابت می کنند و در تبلیغاتشان هم همین را می گویند. زمانی که نماینده زرند کرمان بودم عمدتا به کارهای ملی می پرداختم و فکر می کردم وظیفه من قانونگذاری است و کم کم احساس کردم در حوزه انتخابیه به این متهم می شوم که کاری به کار مردم ندارم و این فراگیر شده است بود. خدمت مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی، مدیر محترم مجلس رفتم و این مسأله را مطرح کردم که احساس می کنم مسیر خوبی شکل نگرفته و شما چند خطبه را به وظیفه نمایندگی و جایگاه مجلس تخصیص داده شده است دهید تا فشار کم شود. در آن وقت هم شورای نگهبان خوشبختانه نگاه خوبی داشتند و دو بار نمایندگان طرحی به شورای نگهبان دادند که در حوزه های انتخابیه دفاتری داشته باشند و رد شد و گفتند کار نماینده در مجلس است ولی در گذر وقت این شرایط عوض کردن کرده و الان نمایندگان در حوزه انتخابیه دفاتر متعدد دارند و هزینه سنگین آن هم از جیب مردم پرداخت می شود.

انصاری افزود: همه بتدریج پذیرفتند که نماینده همه کاره است و الان این مسأله به عنوان حق مسلم جا افتاده که مدیران حوزه انتخابیه باید با نظر و موافقت نماینده یا نمایندگان استان ها و شهرستان ها تعیین گردند وگرنه وزیر کشور یا وزیر آموزش و پرورش استیضاح می شود در اینجاست که باید دید بحث شایسته سالاری در کجا جای می گیرد. البته نماینده هم از طرف جناحی که روی کار آورده شده است باید مطالبات آنها را عملی کند و در اینجاست که نماینده تحت فشار است و این فشار را در قالب سؤال، استیضاح و تحقیق و تفحص انتقال یافته می کنند. متاسفانه این باعث شده است که هم مجلس و هم قوه مجریه مسیر ضعف را طی کنند. این دادوستدها نقطه نهایی ندارد. هم قوه مجریه از این آسیب می بیند و هم قوه مقننه.

وی با اشاره به مباحثی راجع به نظام ریاستی یا پارلمانی که اخیرا مطرح شده است و بااشاره به نقاط ضعفی که در مجلس شاهد هستیم، گفت: هرگاه مردم خواسته اند اراده خود را در قالب عوض کردن نشان دهند پای صندوق های رأی ریاست جمهوری نشان داده اند و این در عوض کردن نگرش سایر دستگاه ها و سایر قوا مؤثر بوده هست. در سال ۷۶ مردم بودند که با گزینش آقای خاتمی نگاه دیگری را مطرح کردند و گفتمانی شکل گرفت که نهادینه شد و چند گام جلو رفتیم و همین اتفاق در سال ۸۴ افتاد و باز هم شاهد یک عوض کردن رویکرد بودیم. در سال ۹۲ باز هم مردم پاسخ دادند که اگر جریانی می گوید جهت ورود آیت الله هاشمی مانع ایجاد می کند و اجازه نمی دهد خود مردم تصمیم بگیرند ایشان را گزینش کنند و یا خیر. مردم در سال ۹۲ توانستند اراده خود را در انتخابی متفاوت و غیرقابل آینده نگری نشان دهند چون همه نظرسنجی ها حکایت از آن داشت که شاید کاندیداهای دیگری رأی بیاورند.

انصاری تأکید کرد: هنوز هم عالی ترین راه جهت نشان دادن رأی کلان ملی کشور به یک نفر از طریق نظام ریاست جمهوری است که اتفاق می افتد و اگر این را از دست بدهیم با آسیب های درون مجلس وحشت آن وجود دارد که بشدت جنبه جمهوریت نظام تضعیف شود و اگر چنین شود حتما بیش از آن جنبه اسلامیت نظام تضعیف خواهد شد چون ما این دو را جدای از هم نباید ببینیم و اینها انضمامی نیستند و عینیت دارند لذا این به نفع مردم سالاری و مصلحت ملی ما نیست.

وی در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه «رشد بودجه مجلس زیاد از همه دستگاه ها بوده است»، افزود: با وجود تخصیص داده شده است بودجه به مرکز پژوهش های مجلس، این پژوهش ها نقش چندانی در اصلاح قانونگذاری نداشته و کیفیت فعالیت های مجلس نسبت به دهه های قبل افت کرده هست. من که در مجلس اول هم نماینده بودم، می توانم بگویم نیرومند ترین مجلس کشور مجلس اول بوده است که هم بسیاری از قوانین رژیم سابق را تعمیر کرد و هم فضای امتیازگیری و این موارد در آن ایجاد نشده بود.

ضمن اینکه مجلس اول بشدت با هزینه اندک اداره می شد. الان هر نماینده علاوه بر دفاتری که دارد، مجاز است چهار مشاور از دستگاه های متفاوت دولتی داشته باشد. رشد بودجه مجلس در مقایسه با رشد بودجه کل کشور، در طول سالیان اخیر نشان دهنده آن است که مجلس یکی از پرهزینه ترین نهادهای کشور است.

انصاری با اشاره به درک خود از کم کردن جایگاه مجلس و نمایندگان و حرف ها و امتیازگیری ها از دولت گفت: یک بار از آیت الله جنتی وقت گرفتم و نشستی با ایشان داشتم و گفتم نتیجه سخت گیری های سیاسی شما، ردصلاحیت افراد شجاع و سالم و حضور اشخاص شائبه دار و اهل شعار و ریا در مجلس شده است هست. آیت الله جنتی متأثر شد و حتی از من خواست اطلاعاتم را راجع به بعضی سخنان نمایندگان به ایشان بدهم، ولی من گفتم ما نهاد اطلاعاتی نیستیم و این شیوه درستی نیست؛ جهت اصلاح باید روند گزینش اصلاح شود.

معاون پیشین مدیر جمهوری، در آخر سخنانش مهمترین چاره این پرسشها را استقرار نظام حزبی خواند و گفت: اینکه ۸۰ میلیون نفر با ۳۰۰ نماینده مواجه باشند درست نیست. باید احزاب نیرومند و فراگیر داشته باشیم که به مردم هم پاسخگو باشند و باعث شوند نماینده به کارهای ملی برسد، نه اینکه تا حزبی اعضایش زیاد شد آن را منحل کنیم.

به گزارش ایسنا، حسن سبحانی، نماینده دوره های پنجم تا هفتم مجلس شورای اسلامی هم در این نشست اظهار کرد: یکی از عمده ترین مسائلی که در بررسی مجلس به لحاظ کارکردهایش باید دنبال کرد، مسأله محیط مجلس هست. درست است که عوامل زیادی در تشکیل مجلس مؤثر هستند، ولی شاید یکی دو عنصر دارای مهمترین نقش باشند که یکی از آنها ذهنیت رأی دهندگان از مجلس و مجلسی هاست.

این عضو پیشین مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: ما در اجرای نظام شورایی مطابق اصل هفتم قانون اساسی با شرایطی مواجه هستیم که اکثریت قریب به اتفاق مردم، نماینده را فردی می دانند که باید حقشان را از دولت یا بودجه مجلس بگیرد و یا آبادگر شهر و دیار آنها باشد، یا پرسشها بیکاری و فقر را حل کند. این ذهنیت در کار تشکیل مجلس بسیار نقش آفرین است.

وی ادامه داد: همچنین در فقدان نظام حزبی و در نبود احزاب دارای مواضع و نه صرفا شناسنامه دار، مردم در شهرهای بزرگ یا مراکز استان ها، امکان آشنایی شخصیت های مؤثر را ندارند و ناچار به احزاب و گروه هایی که مواضع خود را سیستماتیک در گذر وقت اعلام نکرده اند، تمکین می کنند. در واقع مردم کلانشهرها در کشور عزیزمان ایران به کسانی رأی می دهند که هرچند آنها را می شناسند ولی مواضع جریانی و گذار زمانی آنها را نمی شناسند و لذا به علت همان توسعه نیافتگی معمولا یک جنگ حیدری – نعمتی در هنگام انتخابات به وجود می آید که افراد نه بخاطر گزینش عالی ترین هایی که خودشان تشخیص می دهند، بلکه به خاطر رأی نیاوردن رقیبی که او را باطل می پندارند، تن به گزینش می دهند. این دو عنصر بزرگ در تشکیل مجلس و نوع نمایندگانی که به مجلس می روند و میزان کارامدی آنها مؤثر است.

وی ابراز عقیده کرد: مسأله دیگر آن است که ما در شرایطی قرار داریم که اصولا علی رغم آنکه تک مجلسی هستیم ولی عمده امور مهم ما از طریق مجلس تعیین وظیفه نمی شود و با اینکه نهاد مجلس از شأنیتی برخوردار است که به نمایندگان بالقوه اختیارات وسیعی داده و حتی توانایی انحلال آن هم موضوعیت ندارد، ولی مجلس در سیاست خارجی، امور نظامی امنیتی، فرهنگ، آموزش و سیاستگذاری های کلی کشور نقش آفرین نیست. بنابراین همه امور کشور لزوما در مجلس نیست و نهایتا این همان ذهنیتی است که نمایندگان مجلس را گزینش می کند.

سبحانی با بیان اینکه «معمولا مجلس نقش لجستیک را دارد»، گفت: با این وصف، مجالسی تشکیل می شود که عمده نمایندگان ما به دنبال کارهای اجرایی و دوستی با دولت ها و جلب نظر آنها به منظور برطرف پرسشها مناطقی که از آنجا می آیند هستند یا در پی رابطه با بانک ها جهت گرفتن تسهیلات یا رابطه با کمیته امداد و بهزیستی جهت برطرف پرسشها امدادی و حمایتی مردم اند.

وی با بیان اینکه «مجالسی که تشکیل می شود بخاطر آن زمینه ها و شرایط امکان ایفای تعهدات مندرج در سوگندنامه نمایندگان را به نماینده نمی دهد» یادآور شد: لذا در رأس امور بودن و یا تبلور و جلوه توانایی های مجلسی که قانون اساسی معرفی می کند یک مقوله است و آنچه که اتفاق می افتد مسأله دیگری است که البته این تا حدود زیادی به شرایط توسعه نیافتگی ما برمی گردد.

سبحانی افزود: اگر بدون توجه به اینها بخواهیم از مجلس و نمایندگان آن انتظاراتی داشته باشیم به لحاظ تشویق، به لحاظ آرزوی بزرگ گرایی و به لحاظ سمت و سو دادن به مجلس، کار بسیار پسندیده ای هست، ولی اگر انتظار داشته باشیم که از آنچه تشکیل می شود با این شرایط کارهای خیلی مهم رادیکال بنیان کنی که به عنوان نمونه توسعه کشور را به اندازه ای رقم بزند داشته باشیم، به نظر من انتظاری است که از این واقعیت درنمی آید.

وی خاطرنشان کرد: البته ممکن است در مجالس مختلف، افرادی دیده شوند که خوب می درخشند و بخشی از وظایف نمایندگی ارزش را عملیاتی می کنند ولی اینها استثنایی هستند، نه قاعده و ما مملکت را با استثنا نمی توانیم اداره کنیم. مجلسی که کثیری از آحاد آن به عنوان یک قاعده وظایف نمایندگی را بتوانند انجام دهند وامدار شرایطی است که تاکنون در خصوص مجالس ما بوجود نیامده است.

سبحانی همچنین مسأله معاونین پارلمانی در دولت ها را مسأله دیگری برشمرد و افزود: من هر لحظه به ذهنم می آید که یک معاون پارلمانی بر سر کار آید که فرضا چهار معاون در امور اجتماعی زیربنایی داشته باشد و این معاونین پارلمانی وزارتخانه ها را جمع کنند و یک مبنای چانه زنی شکل گیرد. ولی آنچه از مجلس بیرون می آید بخش عمده اش محصول همکاری یکسان مجلس و دولت است و چون ناگزیر همه همدیگر را هواداری می کنند، ناچار هم دولت در قبال مجلس و هم مجلس در قبال دولت در مواردی کوتاه می آید و نهایتا شرایطی پیش می آید که الان شکل گرفته است.

این نماینده سابق مجلس درخصوص نهادهایی که در امر تقنین با مجلس موازی کاری می کنند و رقیب مجلس شده است اند، اظهار کرد: من نخستین تذکرم را در دوره پنجم مجلس به شورای انقلاب فرهنگی دادم، چون اعتقاد بودم کاری که انجام می دهد مطابق قانون نیست و اختیاراتی دارند که اگر غیرقانونی هم نیستند ولی مصوبات آنها حکم قانون پیدا می کنند ولی ما انصافا آن را با قانون اساسی منطبق نمی بینیم و اینها باعث شده است نمایندگانی هم که می خواهند کار نیرومند انجام دهند، حس کنند سرنخ امور مهم دست آنها نیست.

وی با اشاره به اصل شوراها در قانون اساسی گفت: در این اصل تنها وظایف شهرداری به شورای شهرها واگذار نشده، بلکه باید امور شهر از طریق شوراها و مردم پیگیری شود و اگر این امر انجام شود، مطالبات محلی به جای مجلس از شوراها پیگیری می شود، ولی قانون ایراد دارد و مسئولان محلی خود را به شوراهای شهر پاسخگو نمی بینند.

واژه های کلیدی: قانون | قوانین | قانونی | شورای شهر | قانون اساسی | نمایندگان مجلس | مجلس شورای اسلامی | اخبار سیاسی و اجتماعی