زیر پوست دلار / آیا مردم اسکناس سبز را به سپرده ارزی ترجیح دادند !؟

عبارات مهم : سیستم

در حالی که انتظار می رفت یکی از راهکارهای بانک مرکزی جهت کنترل التهاب ارزی یعنی انتشار گواهی سپرده ارزی با قیمت ۴% مورد استقبال قرار گیرد، متاسفانه این گونه نشده و استقبال چندانی از آن صورت نگرفت.

اما چرا!؟

آیا مردم اسکناس سبز را به سپرده ارزی ترجیح دادند !؟ ، زیر پوست دلار

نخست باید این را بدانیم انتظار این که افتتاح سپرده ارزی که متضمن دریافت سود بدون ریسک است ، بر خرید اسکناس ارز مقدم باشد ، یک انتظار منطقی است.چند علت در رابطه با اولویت سپرده ارزی یا گواهی ارزی بر خرید اسکناس فیزیکی می توان عنوان کرد…

۱٫ سپرده گذاران ارزی سودی حداقل معادل ۴% هر سال دریافت می کنند ولی جهت خریداران اسکناس ارز اینگونه نیست.

وقتی که مردم اسکناس به بانک تحویل می دهند انتظار دارند در سررسید نیز اسکناس ارز خود را مجددا دریافت کنند. 

۲٫ بانک ها منابع را دریافت و امکان بکارگیری از آن در مسیر تسهیل عملیات اعتباری و ایجاد ارزش افزوده جهت آن ها فراهم است.

۳٫ نگهداری اسکناس ارز در مقایسه با اخذ گواهی سپرده ارزی مسئله تر بود و حتی بعضا منطبق بر آیین نامه بانک مرکزی نیست.

۴٫ اقتصاد کلان کشور طبعا انتفاع بیشتری در بکار اندازی منابع در مقایسه با پارک اسکناس در منازل خواهد برد.

آیا مردم اسکناس سبز را به سپرده ارزی ترجیح دادند !؟ ، زیر پوست دلار

۵٫ سپرده گذاری ارزی به وسیله اشخاص به طور قطع از جمله مواردی است که نفع شخصی به نفع کل اقتصاد می انجامد.

۶٫ امنیت منابع سپرده گذاران ارزی قطعا در بانک در مقایسه با منازل زیاد و مصون از دزدی است و از این جهت سپرده گذاران ارزی هیچگاه نگرانی ندارند.

وقتی که مردم اسکناس به بانک تحویل می دهند انتظار دارند در سررسید نیز اسکناس ارز خود را مجددا دریافت کنند. 

۷٫ این که مردم بتوانند در عین حال که از دارایی های خود حفاظت می کنند بتوانند در اصلاح اقتصاد کلان کشور نیز نقش داشته باشند قطعا مورد استقبال خواهد بود.

اما آیا این گونه نشد و خرید اسکناس ارز اولویت بیشتری جهت مردم داشت…!؟

آیا مردم اسکناس سبز را به سپرده ارزی ترجیح دادند !؟ ، زیر پوست دلار

می دانیم که بااهمیت ترین جزء یک سیستم پولی و بانکی جزء اعتماد و اعتبار است و دولتمردان و سیاست گذاران به هر قیمتی که شده است نباید اجازه دهند اعتماد و اعتبار این سیستم خدشه دار شود.در سیستم پولی و بانکی بر خلاف سیستم اقتصاد واقعی که مبتنی بر کالا و ارزش ذاتی است ، پایه سیستم مبتنی بر اعتماد و ارزش اعتباری است . بنابراین قوام سیستم پولی کشور بر ایجاد و حفظ اعتماد و اعتبار است.

شاید به جرات بتوان گفت در ده سال اخیر عموم سپرده گذاران ارزی علی رغم اعتماد اولیه و سپرده گذاری ارزی در بانک ها در دریافت سپرده های خود با مشکلاتی مواجه شده است اند و از این بابت اعتماد آن ها خدشه دار شده:

۱٫ بعضا دیده می شود در شعب بانک ها سپرده گذاران ارزی جهت دریافت سپرده خود بارها باید مراجعه کنند تا در مرحله اول بتوانند ذی حق بودن خود را به اثبات برسانند.

۲٫ هنگامی که که مردم اسکناس به بانک تحویل می دهند انتظار دارند در سررسید نیز اسکناس ارز خود را مجددا دریافت کنند در حالی که بارها مجبور شده است اند که به جای اسکناس ، معادل ریالی آن را دریافت کنند.

۳٫ بعضا مشاهده شده است که در وقت سررسید مبنای محاسبه معادل ریالی ارز دریافتی ، ارز مرجع یا ارز مبادله ای بوده که از این جهت کاملا به ضرر سپرده گذاران واکنش‌ها می شود.به ویژه این که در طرح جدید بانک مرکزی نحوه محاسبه معادل ریالی ارز در وقت افتتاح و در وقت تسویه مورد اشاره قرار گرفته است وبه نظر می رسد ارائه ارز فیزیکی به خریداران اساسا منتفی است.

مجموعه دلایل و نکات مطرح شده است بیانگر ایجاد خدشه بر اعتماد مردم در حوزه ارز است و خبر آن به دولتمردان این است که اولا در بازگرداندن اعتماد از دست رفته در این بخش باید تلاش بیشتری کنند و از طرف دیگر اجازه ندهند که عدم اعتماد به سایر بخش های سیستم های پولی،مالی و بانکی کشور تسری یابد!

دکتر فرهاد حنیفی

واژه های کلیدی: سیستم | اسکناس | اعتماد | اقتصاد | دریافت | دریافتی | اخبار اقتصادی و بازرگانی