دبیر مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک: کارت کودکان زباله‌گرد هر ماه با ٣٠٠ هزار تومان شارژ می‌شود قائم مقام معاونت خدمات شهری: کار کودکان در تفکیک زباله خلاف است،بب
پشت پرده زباله گردی کودکان
عبارات مهم : ایران
به گزارش شهروند ؛ «برخی از پیمانکاران شهرداری جهت هر نفر که در گاراژهای تفکیک زباله کار می کند، ٨٠٠ هزار تومان از صاحبان گاراژها پول می گیرند. این پول را زباله گردها نمی دهند، صاحبان گاراژها می دهند و در برابر زباله ها را با قیمت پایینی از این فرزند ها می خرند. کارگران اغلب ١٠تا ١٢ساله هستند و روزی تا ۶٠کیلو زباله تفکیک شده است را جمع می کنند و تحویل صاحبان گاراژها می دهند. آنها در خیابان ها امنیت ندارند، بعضی از ماموران شهرداری، هروقت آنها را می بینند، کارت ارزش را چک می کنند، کارت ها فصلی است و هر فصل بین ٢٠٠ تا ۴٠٠ هزار تومان باید شارژ شوند.» اینها بخشی از روایت سوسن مازیارفر، یکی از اعضای جمعیت دانشجویی امام علی(ع) راجع به شرایط کاری این کودکان است.
پشت‌پرده زباله‌گردی کودکان
کسی که جهت یک کار پژوهشی متعلق به این جمعیت، کار شناسایی کودکان زباله گرد پایتخت کشور عزیزمان ایران را عهده دار بود. او پشت پرده فعالیت کودکان در گاراژهای تفکیک زباله را خوب می داند. کودکان خردسالِ ١٠ساله، ١٢ساله و حتی در موارد کمی ۴ساله. کودکانی که اغلب افغان غیرمجاز هستند و اول و آخر کارشان، خم شدن تا کمر روی سطل های مکانیزه فلزی کثیف و گاهی متعفن شهرداری هست؛ متعفن از باقیمانده غذاها و هرچه می شود در زباله های شهری پیدا کرد: « تفکیک زباله مناطق متفاوت پایتخت کشور عزیزمان ایران به صورت جداگانه به مزایده گذاشته می شود، پیمانکاران شهرداری، مزایده را که برنده شدند، کار را به یکی از گاراژهای شخصی که در همین زمینه فعالیت می کنند، می سپرند و به ازای هر نفری که در این گاراژها کار می کنند، ٨٠٠ هزار تومان می گیرند، فرقی نمی کند، کارگر کودک ١٢ساله باشد یا مرد ۴٠ساله. همه یک قیمت دارند.
هر منطقه گاراژهای مخصوص به خودش را دارد، به عنوان نمونه پیمانکاری که در مزایده منطقه ۶ برنده شده، زباله های آن منطقه مال خودش هست، تفکیک اش را می سپرد به یکی از گاراژها و به این صورت کاسبی اش شروع می شود.» مازیارفر اینها را به «شهروند» می گوید. ماجرا ولی با واگذاری تفکیک زباله به گاراژها تازه جهت کارگران کوچک، کارگران صورت های سیاه، دست های سیاه و لباس های سیاه، شروع می شود: «بخش زیادی از گاراژهای تفکیک زباله در وقت آباد و شهرری هست، این گاراژها شخصی است و به جایی وابسته نیستند، آنها پول را به پیمانکاران می دهند ولی از آن طرف، زباله ها را کیلویی از فرزند ها می خرند.
دبیر مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک: کارت کودکان زباله‌گرد هر ماه با ٣٠٠ هزار تومان شارژ می‌شود قائم مقام معاونت خدمات شهری: کار کودکان در تفکیک زباله خلاف است،بب
هرکدام از این کودکان روزی ۶٠ تا ٧٠کیلو زباله تفکیک شده است جمع می کنند، پلاستیک، بطری، کاغذ، شیشه و… جهت همین ۶٠تا ٧٠کیلو در ماه، حقوقی نزدیک به ٨٠٠ هزار تومان به این فرزند ها می دهند، گاهی کمی زیاد و گاهی کمتر.» ماجرا ولی فقط همین کار روزانه نیست، این کودکان خسته از کار، تنها حساب کارشان صاحبان گاراژها نیستند که زباله ها را ارزان از آنها می خرند، گروهی از ماموران شهرداری هستند. آنطور که مازیارفر می گوید؛ بعضی از ماموران شهرداری، از این کودکان کارت می خواهند، کارت هم اسم خاص و مهر خاصی ندارد، فقط این فرزند ها موظف هستند به صورت فصلی، کارت ها را شارژ کنند، هربار شارژ هم ٢٠٠ تا ۴٠٠ هزار تومان می شود: «این فرزند ها شارژ کارت را از حقوقشان باید پرداخت کنند و به نوعی این کارت ها مجوز فعالیت ارزش هست. فرقی هم نمی کند افغان باشند یا ایرانی. مجاز یا غیرمجاز.»
بعضی از این گاراژها، ٣٠ کارگر، بعضی ١٠ کارگر و بعضی تا ١٠٠ کارگر هم دارند. همه اینها بستگی به بالابودن میزان زباله های هر منطقه دارد: «زمان آباد پر از گاراژهای تفکیک زباله هست، زیاد این کارگران کودک هستند که هر روز با گونی های پر از زباله به گاراژ برمی گردند تا گونی هایشان وزن کشی شود، هر کارگر مسئول تفکیک یک بخش هست، بعضی شیشه جمع می کنند، بعضی پلاستیک، بعضی هم کاغذ و… هر زباله قیمت خودش را دارد.» او می گوید که تفکیک زباله خیلی وقت است که تبدیل به تجارت پرسودی شده است و تمام بارش بر دوش همین کودکان است که چندین برابر وزن خودشان گونی های زباله را به دوش می کشند. جمعیت امام علی(ع) از پارسال که احد و صمد، دو کارگری که در یکی از این گاراژها، زنده زنده در آتش سوختند، یک کار پژوهشی روی این کودکان شروع کرد.
آنها در قالب طرح کعبه کریمان این بار به سراغ شناسایی این کودکان و برآورده کردن آرزوهایشان پرداختند؛ در پژوهش آنها ۶۵٠ تا ٧٠٠ کودک زباله گرد مورد بررسی قرار گرفتند: «براساس این پژوهش که در پایتخت کشور عزیزمان ایران و چندین شهر کشور انجام شد، در پایتخت کشور عزیزمان ایران افغان ها، بیشترین تعداد زباله گردها را به خود تخصیص داده شده است دادند، ولی به عنوان نمونه در جایی مانند کرمانشاه، ایرانی ها، رتبه اول را در زباله گردی داشتند. در میان آنها دختران زباله گرد هم داریم. تعدادشان هم کم نیست. در قرچک، زورآباد و جعفرآباد تعداد زیادی از زباله گردها دختر هستند. در این طرح ما از فرزند ها راجع به آرزوهایشان پرسیدیم، یکی از آنها به ما گفت که کاش مردم زباله هایشان را از منزل تفکیک کنند تا کار ما سخت نشود. این آرزوی یک فرزند ١٠ساله زباله گرد است.»
پشت‌پرده زباله‌گردی کودکان
شرایط کار این کودکان بد که نه بغرنج است و تلخ. درد آنها فقط بهره کشی ها نیست، هزار درد و بلاست که از همین سطل های زباله، به جانشان می افتد: «بعضی از کودکان تا روزی ٢٠ساعت هم کار می کنند، از صبح سریع از منزل بیرون می روند و دو، سه شب برمی گردند، نزدیک ۶٠، ٧٠درصدشان در همان گاراژها می خوابند و آنهایی هم که منزل می روند، شرایط ارزش خیلی با آن گاراژهای پر از زباله فرقی نمی کند. گاراژها بشدت آلوده هستند، کودکان در همان گاراژها غذا می خورند» دستکش و ماسک آرزوی این کودکان هست، کودکانی که بی محابا، دست های سیاهشان را در سطل ها فرو می کنند، بیرون می آورند و ویروس ها و عفونت ها را با خود هرجا می برند: «بررسی های ما نشان داد که حدود ٧٠ درصد از این کودکان، بدون دستکش کار می کنند، ایدز، هپاتیت، اسهال، سل و قارچ های پوستی، انگل و وبا و گال هم در میان این کودکان دیده می شود. آنها به جز این درد استخوان هم دارند؛ آیا که بارهای سنگینی به دوش می کشند؛ به علت برخورد ماموران شهرداری نمی توانند از چرخ استفاده کنند.»
مازیار فر می گوید که تمام این پرسشها در جلسه ای به مسئولان شهرداری و وزارت رفاه اعلام شده است و قرار است تا کارگروهی جهت بررسی این عنوان تشکیل شود: « شهرداری در ابتدا این عنوان را نپذیرفت و گفت که این فرزند ها زباله گرد هستند؛ ولی درنهایت قبول کردند که روی این عنوان کار کنند؛ خواسته ما این است که کار تفکیک زباله به صورت مکانیزه انجام شود و از این تناوب غیرانسانی خارج شود.»
دبیر مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک: کارت کودکان زباله‌گرد هر ماه با ٣٠٠ هزار تومان شارژ می‌شود قائم مقام معاونت خدمات شهری: کار کودکان در تفکیک زباله خلاف است،بب
ماجرا زمانی فاجعه آورتر می شود که خیلی از این فرزند ها شب ها به خیابان می روند و صبح دیگر خبری از آنها نمی شود. جنازه آنها کف خیابان می افتد: «خیلی از این فرزند ها، زباله هایشان را نصف شب تفکیک می کنند و در خیابان برایشان اتفاقات بدی می افتد؛ تصادف یکی از آنهاست. ما موارد زیادی داریم که شب ها راننده ها این فرزند ها را نمی بینند و با آنها تصادف می کنند. فوت این فرزند هایی که هیچ هویتی هم ندارند، خیلی دردآور هست، چون هیچ کس از آن باخبر نمی شود.» مازیار فر، یکی از اعضای شورای مدیریت منزل ایرانی لب خط جمعیت امام علی(ع) است.
مسئولان توضیح دهند
هر آنچه مازیار فر به «شهروند» گفت، مظفر الوندی، دبیر مرجع کنوانسیون حقوق کودک هم در حاشیه رونمایی از کتاب طنین سکوت به «انصاف نیوز» گفته بود. او با اطلاع از جزییات کار این کودکان، اتفاقاتی که جهت آنها در سوله های تفکیک زباله می افتد را استثمار می داند و تأکید می کند که شهرداری در این ماجرا دست دارد: «یک سری انحرافات در تنظیم قرارداد بین شهرداری و پیمانکاران وجود دارد که خود آنها هم متوجه این عنوان هستند. از مراحل ابتدایی تفکیک زباله تا زمانی که زباله ها به مکان صنعتی بازیافت زباله می رسند، زیاد کسانی که فعالیت می کنند، کودکان هستند و همه اینها به صورت رسمی انجام می شود.» به گفته او، کودکان زباله گرد بدون داشتن کارت های فصلی، اجازه کار در محلات و مناطق را ندارند: «افرادی مربوط به شهرداری و پیمانکارانش، این کودکان را کنترل می کنند تا افراد دیگری وارد کار نشوند.»
پشت‌پرده زباله‌گردی کودکان
الوندی وزارت کار را مسئول پیگیری وضع کودکان زباله گرد ایرانی می داند؛ با این توضیح که «حدود دو ماه پیش جهت دیدار به مکانی رفتیم که زیاد اتباع و به هر حال کودکان در حال کار بودند. از طرف مرجع حقوق کودک جهت تمام بخش هایی که زیر مدخل این عنوان هستند، یک گزارش تهیه شد. در ادامه این گزارش، از قوه قضائیه، مدیر دادگستری تهران، وزارت رفاه و شهرداری خواستیم در مورد روند بازیافتی که در پایتخت کشور عزیزمان ایران انجام می شود، توضیح بدهند.» به گفته او، این مکان ها پنهانی نیستند و این استعمار به طور آشکار اتفاق می افتد و کودکان اعم از ایرانی و غیرایرانی در شرایط بد زندگی و کار می کنند. بعضی از این کودکان در همان سوله ها شب را سر می کنند. حدود ١٠ روز پیش این گزارش به بخش های مربوطه تقدیم شده است هست. الوندی همچنین از مشورت ها با اعضای تازه شورای شهر و وعده همکاری بخش اجتماعی شورای پنجم خبر داده است.
در شهرداری چنین اتفاقاتی نمی افتد
کار کودکان در تفکیک زباله تخلف است
همه این اتفاقات در شهر رخ می دهد و شهرداری انکار می کند. منصورباقرصاد، قائم مقام معاونت خدمات شهری شهرداری پایتخت کشور عزیزمان ایران یکی از آنهاست که از وجود چنین سازوکاری در شهرداری تهران، اظهار بی اطلاعی می کند و می گوید که از طرف شهرداری چنین اتفاقاتی نمی افتد: «همه اینها که گفتید، خلاف قانون هست؛ هر کسی هم که این کار را انجام داده، تخلف کرده، اصلا در شهرداری چنین اتفاقی نمی افتد که مامور شهرداری از کارگران تفکیک زباله کارت بخواهد و بابت آن هم پول بگیرد. اصلا ماموران شهرداری حق گرفتن چنین کارتی ندارند.»
این مسئول در شهرداری تهران، در عین حال که می پذیرد تفکیک زباله به صورت مزایده در اختیار پیمانکاران شهرداری قرار می گیرد، ولی همه آنچه راجع به سوءاستفاده هایی که از کودکان فعال در تفکیک زباله گفته می شود را رد می کند و به «شهروند» می گوید: «براساس قراردادی که ما با پیمانکاران تفکیک زباله داریم آنها تنها حق دارند که این زباله ها را از در منازل، در مدارس، در مغازه ها و شهرک های مسکونی و… تحویل بگیرند؛ چنین چیزی وجود ندارد که این بخش را به گاراژهای مخصوص این کار بسپارند و آنها هم از کودکان کار جهت این بخش استفاده کنند.» واگذاری کار تفکیک زباله از سوی پیمانکاران شهرداری به گاراژها و سپردن کار به کودکان افغان و ایرانی و بهره کشی از آنها در قالب گرفتن کارت و شارژ همان کارت ها، روندی است که قائم مقام معاونت خدمات شهری شهرداری پایتخت کشور عزیزمان ایران تمام آن را خلاف می داند: «ما این عنوان ها را قبول نداریم و در صورتی که ببینیم برخورد می کنیم، حتی به دادگستری شکایت می کنیم.»
و تأکید می کند: «البته اگر چنین اتفاقی بیفتد.» او در پاسخ به این پرسش که «اگر کودکان در کار تفکیک زباله نیستند، بعد این تعداد کودکی که در این زمینه فعالیت می کنند، جهت کجا مشغولند؟» می گوید: «اینها به شهرداری ارتباطی ندارند، اصلا چنین چیزی وجود ندارد که کودکان جهت این بخش فعالیت کنند.» ولی وجود این کودکان زباله گرد غیرقابل انکار هست. اینها جهت چه بخشی فعالیت می کنند؟ «روزانه ١٨ هزار تن زباله خشک در کشور تولید می شود، این زباله ها در بخش های متفاوت مورد استفاده قرار می گیرند.»
واژه های کلیدی: ایران | زباله | فرزند | ایرانی | ایرانی | کودکان | شهرداری | اخبار اجتماعی
