امروز ۲۲ تیرماه سالروز در گذشت حمید سمندریان کارگردان تئاتر، مدرس و مترجم هست. به همین بهانه نگاهی به میراث برجای مانده از این هنرمند فرهیخته که بعضی وی را
به گزارش گروه وبگردی گروه تحریریه سایت جوان؛ حمید سمندریان از بازیگران و صورت های معروف برجسته و شهیر کشورمان کشور عزیزمان ایران است که طول سالها فعالیت هنری خود خدمت شایانی به تئاتر این مرز و بوم کرده هست. او که از کودکی علاقه شدیدی به هنر تئاتر داشت، جهت آموزش این هنر مسیر طولانی را پیمود و با مطالعه و آموزش به هنرمندی برجسته تبدیل شد که شاگردان بزرگی را به جامعه هنری معرفی کرد به طوریکه میتوان از این میان به بزرگان و هنرمندانی چون عزتالله انتظامی، گوهر خیراندیش، کیومرث مرادی، گلاب آدینه، مهدی هاشمی، ناصر هاشمی، مرمی معترف، سوسن تسلیمی، پرویز پورحسینی، احمد آقالو، رضا کیانیان، امین تارخ، احمد ساعتچیان، فردوس کاویانی، میرطاهر مظلومی، پارسا پیروزفر، شهاب حسینی، قطبالدین صادقی، حمید فرخ نژاد، آشا محرابی، ایرج راد، انوشیروان ارجمند، فریبرز عربنیا و مهران مدیری اشاره کرد.
از یادگارهای امروزه سمندریان که همچنان به قوت خود باقی مانده و ادامه دهنده راه اوست، آموزشگاه بازیگری سمندریان است که بعد از درگذشت وی به وسیله حمید لبخنده مدیریت میشود. با فعالیت آموزشگاه بازیگری سمندریان، هر روزه بازیگران و صورت های معروف جدیدی تحت آموزش قرار میگیرند و به حوزه تئاتر کشور وارد میشوند.
فعالیت آموزشگاه بازیگری سمندریان، در طول هرسال مشمول بر دو ترم ۵ ماهه است که در ترم نخست فن بیان، زبان بدن، بداهه سازی در بازیگری سینما و تئاتر آموزش داده میشود و در دوره بازیگری تخصصی مباحثی راجع به بازی جلوی دوربین، آشنایی سینما و کارگاه بازیگری تخصیص داده شده است دارد.
حکایت کارگردانی که با حسرت از دنیا رفت
مدیریت آموزشگاه بازیگری حمید سمندریان در حال حاضر برعهده حمید لبخنده است و محمودرضا رحیمی، حسین کیانی، نیکزاد جاودان فر، حمید پورآذری و احمد ساعتچیان از جمله مدرسان آن هستند.
عبارات مهم : تئاتر نکته تاسف برانگیز در دوره فعالیت حمید سمندریان این است که با وجود اینکه وی در طول سالها، متون نمایشی از نویسندگان شاخص ادبیات نمایشی غرب چون فردریش دورنمات، برتولت برشت، آنتون چخوف، اوژن یونسکو، آرتور میلر، ماکس فریش، ژان آنوی، تنسی ویلیامز، ژان پل سارتر و هنریک ایبسنرا را ترجمه و کارگردانی کرده است ولی در نهایت امکان اجرای «گالیله» نوشته برتولت برشت فراهم نشد و به روی صحنه رفتن آن به عنوان وصیتی از استاد جهت شاگرادانش باقی ماند.
اگر بخواهیم اشارهای به بیوگرافی حمیدسمندریان داشته باشیم در نگاه نخست سالروز تولدش در اردیبهشت ۱۳۱۰ را باید یادآور یکرد. از توجه و علاقه وی به هنر تئاتر همین بس که در کلاسهای تئاتر و هنرپیشگی حسین خیرخواه، شباویز و نصرت کریمی حضور یافت و بعد از دوران دبیرستان به آلمان سفر کرد و در آنجا به جای مهندسی تأسیسات به مؤسسه ادوارد مارکس رفت تا تئاتر را به شکل جدی بیاموزد.
سمندریان در سال ۱۳۳۹ با اجرای «دوزخ» اثر ژان پل سارتر در جامعه هنری مطرح شد. او ضمن اجرای آثاری چون «اشباح» هنریک ایبسن در سال ۱۳۴۲ «سالمردههای بیکفن و دفن »ژان پل سارتر را اجرا کرد که با مسئله ممیزی شدید روبهرو شد . وی در همین سال «باغ وحش شیشهای »تنسی ویلیامز را با بازی پرویز فنیزاده و شهلا ریاحی روی صحنه برد و دو سال بعد اجرای متفاوتی از نمایشنامه «آندورا» نوشته ماکس فریش اجرا کرد که تماشاگران ایرانی را با آخرین دستاوردهای صحنهای تئاتر اروپا آشنا کرد.
او در سال ۱۳۴۷ نیز نمایشهای «طویله اوجیاس» و «بازی استریندبرگ» را روی صحنه برد. همچنین در سال ۱۳۵۰ «کرگدن» اوژن یونسکو را اجرا کرد. وی همچنین بعدها موفق به اجرای «ازدواج آقای میسیسیپی» در سال ۱۳۶۸، «دایره گچی قفقازی» در سال ۱۳۷۷، «بازی استریندبرگ» در سال ۱۳۷۸ و «ملاقات بانوی سالخورده» در سال ۱۳۸۶ میشود.
از اجراهای قابلتوجه سمندریان میتوان به دو اثر از دورنمات اشاره کرد که او در سال ۱۳۵۱ در تالار مولوی به روی صحنه برد. در نمایش «ملاقات بانوی سالخورده» به خاص هنرنمایی جمیله شیخی در اجرای نقش مهم برجسته بود. سمندریان چندی بعد در تالار مولوی نمایش «بازی استریندبرگ» را کارگردانی کرد که در آن محمدعلی کشاورز بازی استادانهای داشت.
سمندریان سالها بعد، بعد از انقلاب بهمن ۱۳۵۷، هر دو اثر را بار دیگر به روی صحنه برد، در سال ۱۳۸۶ اجرای تازهای از «ملاقات بانوی سالخورده» را به یاد و خاطره جمیله شیخی روی صحنه برد. سمندریان در سال ۱۳۷۸ نمایشنامه «بازی استریندبرگ» را نیز بار دیگر در سالن چهارسوی تئاتر شهر به روی صحنه برد که در آن رضا کیانیان، احمد ساعتچیان و هما دِه ایفای نقش کردند.
او که به دعوت اداره هنرهای نمایشی دراماتیک اداره کل هنرهای زیبای کشور عزیزمان ایران به کشور بازگشته بود، نخستین کار خود را در سال ۱۳۴۰ با کارگردانی تلهتئاتر «جراحی پلاستیک» نوشته پیر فراری جهت تلویزیون ملی کشور عزیزمان ایران (ثابت پاسال) شروع کرد. یک سال بعد او و تیمش در اداره هنرهای دراماتیک سالن ۵۰ تا ۶۰ نفری احداث که چند برنامه تئاتری در آن اجرا شد. سمندریان نخستین اثر خود، نمایشنامه «دوزخ یا در بسته» نوشته ژان پل سارتر را در همین تالار نوبنیاد روی صحنه برد و کار نمایش را پیوسته ادامه داد. وی همچنین با همکاری مهدی فروغ به تأسیس هنرستان آزاد هنرهای دراماتیک که وابسته به هنرهای زیبای کل کشور بود دست زد.
سمندریان در سال ۱۳۴۲ گروه تئاتری منسجمی بهنام گروه هنری پازارگاد متشکل از پرویز پورحسینی، سعید پورصمیمی، پری صابری، اسماعیل محرابی، جمشید مشایخی، پرویز کاردان، محمد حفاظی،منوچهر فرید، ثریا قاسمی، اسماعیل شنگله، مهدی فخیمزاده را راهاندازی کرد و خود به عنوان کارگردان، حسابدار و یکی از بانیان به فعالیت پرداخت.
او دانشکده تئاتر دانشگاه پایتخت کشور عزیزمان ایران را تاسیس کرد و در سال ۱۳۴۸ تدریس در دانشکده هنرهای قشنگ را شروع کرد. وی همچنین در سال ۱۳۷۰ گروه نمایش دانشکده هنر و معماری دانشگاه پایتخت کشور عزیزمان ایران را افتتاح کرد و در ادامه به به تأسیس کلاسهای آزاد بازیگری و کارگردانی پرداخت.
حمید سمندریان ۲۲ تیرماه سال ۱۳۹۱ بر اثر سرطان لوزالمعده دارفانی را وداع گفت. همسر او هما دِه از بازیگران تئاتر و سینما بود که۳ سال بعد او در گذشت، گویی تنهایی را طاقت نیاورد. شیطنت، انرژی و حاضر جوابی از خصوصیات مهم سمندریان بود که هر لحظه در نزددیگران با خصوصیت انسان دوستی یاد میشود.
منبع:آنا
امروز ۲۲ تیرماه سالروز در گذشت حمید سمندریان کارگردان تئاتر، مدرس و مترجم هست. به همین بهانه نگاهی به میراث برجای مانده از این هنرمند فرهیخته که بعضی وی را
انتهای پیام/
واژه های کلیدی: تئاتر | نمایش | فعالیت | بازیگری | نمایشنامه | حمید سمندریان | سالروز مرگ | کارگردان تئاتر