آزمایش هایی که فضانوردان جهت سفر به مریخ باید آنها را پشت سر بگذارند

بسیاری از ما در فیلم ها، آزمایش های مشکل را به چشم دیده ایم که فضانوردان باید جهت گزینش نهایی از بعد انجامشان برآیند؛ همچنین تمرین های دشواری را که منتخبان این آزمون ها باید انجام دهند تا با نهایت آمادگی کامل راهی فضا شوند. این آزمایش ها و تمرین ها محدود به آمادگی جسمانی و مسئله سلامت جسم نیستند و سلامت روان هم با توجه به شرایط خاص فضا اهمیت بالایی دارد؛ همین، دلیلی است جهت آزمودن شرایط روانی تحمیل شده است بر فضانوردان. بدهید ترتیب گروهی داوطلب حاضر می شوند، مدتی محدود را در فضای دربسته یا دورافتاده اقامت کنند؛ مانند «مارس ۵۰۰».

عبارات مهم : اروپا
پروژه ای که در سال های ۱۳۸۹ و ۱۳۹۰ انجام شد و ۵۲۰ روز به طول انجامید. در این پروژه که محصول یکسان روسیه، شرکت فضایی اروپا و چین بود، گروه داوطلب شش نفره ای در محیطی شبیه سازی شده، سفر رفت و برگشت به مریخ را روی خاک زمین تجربه کردند. ولی این نقطه آخر شبیه سازی ها نبود.

CAVES؛ فضانوردی ۸۰۰ متر زیر زمین

سازمان فضایی اروپا در تعریف این پروژه نوشته بود که «ما معمولا آن ها (فضانوردان) را به ۴۰۰ کیلومتر بالاتر (ایستگاه فضایی بین المللی) می فرستیم، ولی این شش فضانورد قرار است ۸۰۰ متر پایین تر درون غارهای صخره ای ساردینای ایتالیا بروند». آن ها خدمه بین المللی ماموریتی بودند که به مدت شش با نه روز در هفته دوم تیر ۱۳۹۵ در غاری عظیم واقع در جزیره مدیترانه ای متعلق به ایتالیا انجام شد. جهت شبیه سازی بهتر این ماموریت، هر کدام از خدمه به یک شرکت فضایی تعلق داشتند و نمایندگانی از شرکت فضایی اروپا، ناسا (دو فضانورد)، ژاپن، چین و روسیه به این ماموریت ماجراجویانه پا گذاشته بودند.

محیط ناشناخته و فارغ از نوع غارها که هر لحظه با اکتشاف و البته مخاطرات بسیار همراه است و حس محیط متفاوتی از لحاظ نور و صدا به کاوشگر می دهد، بی شک یکی از محیط هایی است که می تواند جهت فضانوردانی که قرار است پا به دنیای ناشناخته بگذارند، زمین تمرینی مناسبی باشد. پروژه «کیوز» (CAES) که همان معنای غارها را می دهد، مخففی است از سرواژه های «تمرین و سنجش ماجراجویی مشارکتی» به زبان انگلیسی.

هدف مهم از انجام ماموریت های کیوز درون غارها، این است که فهمی بهتر از همکاری فضانوردان با فرهنگ ها و مهارت های متفاوت به دست بدهد. علاوه بر این در ماموریت جدید، فضانوردان تلاش کردند فناوری های جدیدی را به محک آزمایش بگذارند؛ از جمله این فناوری ها می توان به ترسیم کننده هوشمندی اشاره کرد که نقشه ای سه بعدی از کاوش فضانوردان در غار را براساس سنجش های مبتنی بر عکاسی ترسیم می کند.

همچنین یکی دیگر از این فناوری ها، راه اندازی سامانه بدیع و قدرتمند ارتباطی ای بود که می تواند از دل ۸۰۰ متر صخره هم خبر های ارتباطی را رد و بدل کند. ماموریت کیوز که تحت نظر شرکت فضایی اروپا انجام می شود در نوع خود یکی از بی بدیل ترین پروژه های شبیه سازی فضانوردی است.

آزمایش های سخت فضانوردان جهت سفر به مریخ

Concordia؛ ایستگاه هیچ کجا

در نقطه دیگری از عالم، گروهی عازم سفر تازه شده است اند؛ این بار نه در فضای محصور، بلکه به مقصد یکی از دورافتاده ترین نقاط زمین. نامش «کنکوردیا» است و پایگاهی پژوهشی است در جنوبگان (قاره قطب جنوب). آن هم در ارتفاع ۳۲۰۰ متر. با توجه به مکان و ارتفاع قرارگیری این ایستگاه، هوا در این منطقه بسیار سبک است و اکسیژن کمی (به نسبت) دارد.

در آن جا چهار ماه از سال خورشید طلوع نمی کند و به هنگام زمستان، دمای هوا تا ۸۰- درجه سلسیوس (سانتی گراد) پایی می آید. میانگین دمایی هر سال هم روی ۵۰- درجه سلسیوس می ایستد؛ کنکوردیا که هر لحظه در حادترین شرایط آب و هوایی هست، در سرمای سخت زمستان خود غیرقابل دسترس است و در صورت بروز مشکلی، هیچ کس امکان یاری رساندن به افراد مقیم در این ایستگاه را ندارد و خود آن ها باید به روشی به حل پرسشها پیش آمده بشتابند.

لب های ترک خورده و چشم های برآمده ساکنان این ایستگاه، نشان می دهد که آیا به این محیط یخ زده، بزرگ ترین بیایان کره زمین می گویند. این جا هوا به شدت خشک تر از هر جای دیگری روی این کره خاکی هست. جهت بسیاری از ما، ایستگاه فضایی بین المللی دورافتاده ترین ایستگاه بشری هست. ولی این ایستگاه تنها ۴۰۰ کیلومتر از سطح زمین فاصله دارد؛ با این حال کونکوردیا آن قدر دورافتاده است که با نزدیک ترین پایگاه انسانی در آن منطقه که پایگاه وستوک روسیه هست، ۶۰۰ کیلومتر فاصله دارد. به عبارتی ۲۰۰ کیلومتر زیاد از ایستگاه فضایی؛ آن هم در منطقه ای که هیچ جانداری دیده نمی شود و حتی از باکتری هایی هم که باید در برابر دماهای حاد دوام بیاورند، خبری نیست.

خدمه ای که عازم کنکوردیا می شوند، در محیطی کاملا ایزوله (جداافتاده) در زیاد موارد سال حتی حس خود از روز و شب را از دست می دهند که مستقیما روی ساعت بیولوژیکی (زیستی) آن ها تاثیر می گذارد. آن ها تنها از روی ساعت متوجه می شوند ک چه زمانی روز و چه زمانی شب شده است هست؛ درست مانند شرایطی که فضانوردان دارند. بدهید ترتیب آن ها روی خاک زمین و در یکی از دورافتاده ترین نقاطی که بشر تاکنون سکونت کرده هست، آنچه را که در ماموریت های طولانی ممکن است از لحاظ معنوی و روانی روی افراد تاثیر بگذارد، تجربه می کنند.

به طور معمول در هر دوره، ۱۶ نفر جهت اقامتی یک ساله در این ایستگاه اقامت دارند؛ ایستگاهی که شبیه «هیچ کجا» است و شرکت فضایی اروپا با همکاری در این پایگاه ایتالیایی- فرانسوی، امیدوار است که بتواند از نتیجه های آن جهت پژوهش در ماموریت های آینده در سیاره های دیگر بهره ببرد.

هفته سوم آبان ۱۳۹۵ بود که شرکت فضایی اروپا خبر داد که دکتر این مجموعه بعد از یک سال اقامت جای خود را به دکتر دیگری به نام «کارول دانگویسی» می دهد. ماموریت تازه کارول، بررسی و ارزیابی عوض کردن حال افراد با تحلیل الگوهای گفتاری مانند تن صدا، زیر و بمی صدا، رعایت دستور زبان و سرعت گفتار است.

بدین ترتیب خدمه کنکوردیا هر روز باید یک ویدئو جهت ثبت در دفتر خاطرات تصویری خود ضبط کنند و همچنین یک پاراگراف از یک افسانه را بازخوانی کنند. با تماشای تغییرات از جمله شیوه ای که آن ها به سمت دوربین می آیند و بررسی آن ها با نتیجه های پرسشنامه های استاندارد، محققان امیدوارند که نرم افزاری را طراحی کنند که امکان تجزیه و تحلیل گفتار را به صورت خودکار داشته باشد. به عبارتی در محیط جداافتاده ای که هر روز شرایط سخت، امکان ایجاد عوض کردن در خلق و خو و حتی شیوه درست راه رفتن ساکنان پایگاه را دارد. این نرم افزار با آینده نگری این تغییرات احتمالی حتی در دورافتاده ترین محیط ها و غیرقابل تشخیص ترین شرایط هم (با پوشش خاص خدمه در منطقه)، امکان شناسایی این افراد را داشته باشد.

NEEMO؛ نیمو، پایگاه آبی فضانوردان

با دیدن تصاویرش فکر می کنید یکی از داستان های «ژول ورن» به واقعیت پیوسته هست. «ناسا» نام آن را به اختصار از «مجموعه عملیات و ماموریت در شرایط سخت محیط زیستی»، «نیمو» (NEEMO) گذاشته هست؛ تنها پایگاه زیرآبی بشر جهت انجام تحقیقات علمی که به آکواریومی جهت انسان ها آن هم در کف دریا شباهت دارد.

در ماموریت مشابه با سفر فضانوردان به ایستگاه فضایی، در این ماموریت «آب نورد»ها با پوشیدن لباس های مخصوص عازم راهپیمایی های آبی طی سه هفته اقامت خود در این ایستگاه می شوند. آن ها محیطی جداافتاده و به دور از عنصرهای بشری را آن هم در شرایطی مشابه با بی وزنی تجربه می کنند. گرچه که این محیط جداافتاده تنها در فاصله حدود شش کیلومتری از خط ساحلی و در دهانه خلیج مکزیک و آن هم در عمق نوزده متری سطح آب روی صخره های مرجانی عمیق ساخته شده است است و نه در دوردست های زمین، ولی همین محیط هم از لحاظ شبیه سازی سفر به فضا موفق بوده است.

یکم مرداد سال ۱۳۹۵، ماموریت جدیدی با نام «نیمو ۲۱» با هشت آب نورد بین المللی (از ناسا، شرکت فضایی اروپا و موسسات تحقیقاتی دیگر) به مقصد این ایستگاه زیرآبی شروع شد. آن ها ماموریت داشتند که در مدت ۱۶ روز اقامتشان، مجموعه ای از عملیات های درونی و بیرونی را به انجام برسانند.

از جمله وظایف مهم آن ها هنگام شبیه سازی راهپیمایی فضایی در زیر آب، ارزیابی ابزارها و روش های عملیاتی ای بود که ممکن است در ماموریت های بعدی فضایی مورد استفاده قرار گیرند.

در داخل زیستگاه هم از جمله ماموریت های خدمه، آزمودن یک توالی سنج DNA، یک دستگاه تله متری پزشکی و بررسی عملکرد عملیاتی «هولولنز» (HoloLens) جهت بهره گیری در انتقال محموله های فضایی بشر در آینده بود. ناسا اعلام کرده است که با انجام این دسته ماموریت های شبیه سازی درصدد است تا خود را جهت انجام ماموریت های سرنشین دار به مقاصد سیارک های نزدیک زمین، ماه و مریخ هرچه زیاد آماده کند.

HI-SEASI V؛ یک سال مریخ در هاوایی

«های سیز ۴» HI-SEASI V)) عنوان یک ماموریت شبیه سازی سفر به مریخ است که شهریور ۱۳۹۵، خدمه آن یک سال در محیطی جداافتاده اقامتی کامل داشتند. نام «های سیز» هم مخفف سرواژه های زیستگاه مشابه جهت پرواز فضایی انسانی به مریخ است.
این اقامتگاه که در مکانی دورافتاده در دامنه های آتش فشان «ماونالوا» در یکی از جزایر هاوایی واقع شده است هست، تحت نظارت «دانشگاه ماونالوا» در هاوایی فعالیت می کند و ناسا در چهار سال اخیر جهت انجام مطالعات خود، سرمایه آن را تامین کرده هست. در طراحی این اقامتگاه فضانوردان، محیطی مشابه با آنچه آن ها در سفر به مریخ با آن مواجه خواهندشد، شبیه سازی شده است هست؛ زیستگاهی نیمه قابل حمل (مانند کپسول های اقامتی طراحی شده است جهت سیاره های دیگر)، کم اثر بر محیط و با فضایی به حجم ۳۶۸ مترمکعب جهت زندگی و اقامت خدمه.

در این فضا جهت آن ها یک آشپزخانه، آزمایشگاه، حمام و شبیه ساز هوابند (برای بیرون و داخل رفتن) و یک کارگاه طراحی شده است بود. شش خدمه این اقامتگاه، در ماموریت چهارم های سیز از کشورهای ایالات متحده آمریکا (چهار نفر)، آلمان و فرانسه بودند و دو خدمه پشتیبان هم این گروه را همراهی می کردند تا در کنار هم شرایط محیطی سفر به مریخ را تجربه کنند.
هرکدام از این افراد بسته به تخصص، فرمانده، فیزیکدان، زیست شناس، پزشک، مهندس، معمار و روزنامه نگار بودند.

آن ها در یک سال اقامت خود، وظیفه داشتند که در انزوای تحمیل شده است به آن ها، زندگی در کنار هم را راحت بگیرند و اختلافات میان فردی را که در طی این ماموریت رخ می داد، به تنهایی حل و فصل کنند. همچنین از آن ها خواسته شده است بود که بر اختلالات ارتباطی برنامه ریزی نشده که به این گروه تحمیل می شد، غلبه کنند. تلاش تیم طراحی و عملیاتی این پروژه، شبی سازی محیطی مریخ تا جای ممکن بود و به همین باعث تماس ها و ارتباطات با تاخیر زمانی مشابه سفر به مریخ همراه بود.

گردآوری:گروه سرگرمی سیمرغ
seemorgh.com/entertainment
منبع: مجله همشهری دانستنیها

بسیاری از ما در فیلم ها، آزمایش های مشکل را به چشم دیده ایم که فضانوردان باید جهت گزینش نهایی از بعد انجامشان برآیند؛ همچنین تمرین های دشواری را که منتخبان این

واژه های کلیدی: اروپا | ایستگاه | ایستگاه فضایی بین المللی | سرگرمی | چه خبر از کجا ؟ | بیشتر بدانیم |